Strona:PL Antoni Malczewski, jego żywot i pisma.djvu/025

pamiętnika nauk i umiejętności w roku 1835 przez podźwignienie krytyki. W artykule na czele tego pisma umieszczonym przebiega jeden z najznakomitszych pisarzy cały przestwór nowoczesnej poezii polskiej i jej twórców. W skupieniu i porządkowaniu różnorodnych jej części wyjrzały i odznaczyły się dobitnie znamiona, jakich w zapatrowaniu się na pojedyncze utwory niepostrzegano. Z głębokiego w nie wpatrzenia i przeświadczenia się o ich istocie wypływa owa moc i dobitność z jaką ten pisarz w brew istniejącym zdaniom sąd swój ogłasza. Wyszczególnia go od poprzedników usilna oględność w wyjaśnianiu złej strony, w nowszem pismiennictwie dotąd prawie zupełnie przemilczanej, bez której krytyka staje się zbiorem czczych pochwał, i jest najlepszym środkiem uspienia wszelkiego postępu. Posłuchajmy, co mówi o tej powieści: »Nieznany był literackiej krainie pisarz Marii, Antoni Malczewski przed jej wydrukowaniem, nieznany był długo i po wydrukowaniu. W lat kilka dopiero, dopiero po jego śmierci podniesiono chwałę tego dzieła. Za przysadą w naganach poszło uniesienie chwalców; każdą tam niemal piękność równoważy niedostatek. Jeżeli przedmio wzięty jest z wydarzenia narodowego, to główny pomysł nic oryginalnego niema. Oprócz katastrofy