Strona:PL Arystofanes - Rycerze.djvu/20

żów: Kleona, Nikiasa i Demostenesa, mężów, którzy w naszej komedyi, a zwłaszcza pierwszy z nich, główną odgrywają rolę; poznaliśmy teren, na którym oni występowali i stosunki, w których się czynność ich rozwijała, — przypatrzmy się teraz pokrótce, jak nam ich Arystofanes w swoim utworze przedstawia i poznajmy nadto stosunek, w jakim pozostawał autor sam do Kleona.
 Arystofanes był zwolennikiem pokoju i polityki umiarkowanej. Zdanie to wystarcza, jak sądzimy, aby we właściwem świetle przedstawić stosunek poety do dążności i zachcianek ludu i w ogóle jego przyprzywódców; autor nasz przeczuł, że żądna wojny, namiętna i zaborów łaknąca polityka Kleona, musi mimo chwilowych zwycięztw i powodzeń przyprawić w przyszłości ojczyznę o bolesne ciosy, musi na nią klęski sprowadzić, i on, który Peryklesa nawet za zbyt wojowniczego uważał, nie miałby Kleona z całej duszy nienawidzieć? Genialny komedyopisarz straszną miał broń w swoich rękach, broń szyderstwa i sarkazmu, nią więc postanowił upokorzyć wroga, nią go o zgubę przyprawić. To spowodowało napisanie Rycerzy. Nie mamy wcale zamiaru wdawać się w bliższą ocenę publicznej działalności Kleona i jego charakteru; trudne to zadanie a zdania uczonych podzielone w tym względzie, lecz to nam tylko nadmienić wypada, że nigdy i pod żadnym warunkiem nie powinniśmy identyfikować charakteru Kleona w komedyi, z Kleonem w życiu i polityce. Komedya, nie jest historyą, a komedyopisarz nie jest dziejopisem. Arystofanes postanowił dojść za