Strona:PL Arystoteles - Konstytucya Ateńska Arystotelesa.pdf/50

Ta strona została skorygowana.

Przysługuje dalej Radzie prawo sądzenia większej części urzędników, przeważnie takich, w których ręku spoczywa zawiadowstwo funduszów publicznych. Nie rozstrzyga ona jednakże w tych sprawach w ostatniej instancyi; od wyroku bowiem Rady można apelować jeszcze do sądów obywatelskich. Również i prywatne osoby mogą wnosić do Rady skargi na jakichkolwiek urzędników, zwłaszcza o naruszenie praw. I ci jednakże mają prawo odwołać się od potępiającego wyroku Rady do trybunału sądowego.
Rada także poddaje dokładnemu badaniu wylosowanych już przyszłych członków Rady, mających w przyszłym roku sprawować swoją czynność, jakoteż przyszłych dziewięciu archontów. Dawniej przysługiwało jej nawet prawo unieważnienia, na mocy dokonanego badania, wyboru tych urzędników. Obecnie jednakże mogą te władze apelować w takim wypadku do sądów ludowych.
W tych tedy sprawach nie posiada Rada dawniejszego swego znaczenia. Za to przygotowuje ona, przez swoje przedwstępne uchwały, następne uchwały ostateczne, które zapadają na zgromadzeniu ludowem. Nie wolno bowiem na zgromadzeniu ludowem poddawać pod rozstrzygnięcie ludu takich spraw, które nie były wpierw przedmiotem obrad Rady, lub których nie ogłosili byli naprzód prytanowie. Ktokolwiek zaś, bez względu na te przepisy, przeprowadzi na zgromadzeniu ludu jakąś uchwałę, bez poprzednich formalności, winnym się staje naruszenia praw istniejących.
XLVI. Do Rady należy następnie nadzór nad zbudowanymi już statkami wojennymi, jakoteż nad ich urządzeniem a oraz i warsztatami okrętowymi. Każe ona budować takie okręty nowe, o trzech lub o czterech rzędach wioseł, jakie większością głosów uchwali zgromadzenie ludowe, jako też stara się o odpowiednie ich o uekwipowanie i stosowne ich umieszczenie. Zgromadzenie też ludowe wybiera, również większością głosów, budowniczych dla tych statków. Jeżeli jednakże ustępująca Rada nie zda wszystkiego tego już ukończonem zupełnie, w ręce nowej Rady, która dopiero obejmuje swój urząd, nie ma prawa wówczas domagać się nagrody za sprawowanie urzędu, lecz otrzymuje ją dopiero w czasie urzędowania następnej Rady. Zabierając się nadto do budowania statków o trzech rzędach wioseł, wybiera Rada z pomiędzy swego grona komisyę, złożoną z dziesięciu członków, czyli tak zwaną „komisyę dla budowy trójwiosłowców.“
Rada też opiekuje się wszystkimi gmachami państwowymi. Jeżeli uważa, że ktokolwiek je narusza, donosi o tem ludowi, a nadto skoro