Strona:PL Arystoteles - Poetyka.pdf/37

Ta strona została uwierzytelniona.

w „Ifigenii“ tak: Po ofiarowaniu pewnéj dziewicy, kiedy z przed oczu ofiarujących niewidomie zniknęła i przeniesioną została na inne miejsce, gdzie istniało prawo, aby przybywających cudzoziemców bogu ofiarować, dziewica ta została tamże ową ofiarującą kapłanką, a w niejaki czas potém zdarzyło się bratu przybyć do kapłanki, — (że zaś wyrocznia boga udać mu się tam kazała dla jakiegoś przewinienia, to leży poza podaniem, a cel przyjścia poza zarysem ogólnym). A skoro przybył tam i pochwycony, miał już być ofiarowany, dał się poznać — czy to w sposób, jak Eurypides wymyślił, czy jak Polyejdos, zupełnie prawdopodobnie przemówiwszy, że nie tylko więc siostrze, ale i jemu przyszło na to, żeby być ofiarowanym. Stąd jego ocalenie. Następnie powinien poeta dołożywszy imiona, epizody wstawiać, a zważać, aby były w związku z całością, jak n. p. Orestesa szaleństwo, wskutek którego pochwycony został — i ocalenie jego przez oczyszczenie się. W dramatach więc epizody w szczupłych zamknięte są granicach, a epopeja przez nie właśnie rozszérza się. Odyssei mianowicie osnowa sama mała jest: Podczas nieobecności czyjéjś przez długie lata, i kiedy go śledzi Pozejdon, a on sam jeden jest, nadto zaś sprawy jego domowe takie, że majątek mu ginie przez zalotników a na syna jego czychają — on sam przybył po przygodach i dawszy się niektórym znajomym poznać, zasadzkę urządził i ocalił się, a wrogów zgubił. To zatém jest osnowa sama, a reszta epizody.


ROZDZIAŁ XVIII.

W każdéj zaś tragedyi stanowi jednę część zawiązanie, drugą rozwiązanie. Zdarzenia poza tragedyą i niektóre w tragedyi stanowią zwykle zawiązanie, reszta rozwiązanie. Zawiązaniem zaś nazywam wszystko od początku aż do ostatka części téj, w któréj znajduje się zmiana nieszczęścia w szczęście, albo szczęścia w nieszczęście, rozwiązaniem znowu wszystko od początku zmiany aż do końca. W „Lynkeusie“ n. p. Theodektesa stanowią zawiązanie zdarzenia poprzednie i schwytanie chłopca i następnie odprowadzenie ich, a rozwiązanie rozciąga się od potępienia Danaosa aż do końca. Cztéry zaś są postacie trage-