tych przez trudy i niestosowną i niedostateczną żywność; miliony ludzi, jedni pełni zdrowia i sił, inni przeciwnie, zmuszeni do opuszczenia rodowitej ziemi, emigrowali na terytoryum amerykańskie, co znakomicie powiększyło i wzbogaciło nasze rolnictwo i przemysł.
Tak więc, jak to już powiedzieliśmy wyżej, wzajemna zazdrość mocarstw kontynentalnych, przeszkodziła im rozciągnąć protektorat nad innemi lądami, do czego przyczyniły się niemało wojny krótko trwałe, małej wagi, ale bardzo zabójcze. Ogromne podatki, obciążające kapitalistów, nie dozwoliły im zakładać kolonij, będących tak często początkiem zaboru danego kraju. Stany Zjednoczone tymczasem, ze swemi kopalniami węgla, z innemi źródłami przemysłu i handlu, przy bardzo niskich podatkach, podnosiły się coraz wyżej i dochodziły do rozmiarów nieznanych dotąd innym narodom.
Rasa ludzi, posługujących się narzeczem angielskim, szczególniej w Stanach Zjednoczonych, dochodzi do ogromnej ilości; wychodźcy wszystkich krajów, osiedlający się na tem terytoryum, mówią tylko po angielsku.
Po ukończeniu wojny domowej w 1865 roku posiadaliśmy tylko 3,000,000 mil kwadratowych z ludnością 34,000,000 mieszkańców. Skarb narodowy uginał się pod ciężarem, zaciągnionego długu przenoszącego 4 miliardy dolarów; kraj nasz posiadał marynarkę, która kosztowała go drogo i przynosiła niewielkie korzyści; prócz tego, w różnych jego prowincyach, wrogie uczucia żywiła wzajemnie do siebie ludność miejscowa.
W 1867 roku nabyliśmy Alaskę, rozszerzając tym sposobem terytoryum nasze o pół miliona mil kwadratowych, był to pierwszy krok postawiony śmiało na drodze
Strona:PL Astor - Podróż na Jowisza.djvu/27
Ta strona została skorygowana.