Strona:PL Astor - Podróż na Jowisza.djvu/54

znakomicie działają przeciw chorobom i epidemiom, dawniej tak bardzo groźnym; równocześnie badania chemiczne nauczyły nas przez siłę elektryczną sporządzać pokarmy zdrowe i posilne, zamiast oczekiwać na powolne działanie natury.
 Miara na metry zastąpiła dziś w całym świecie dawne, liczne systemy, obfitujące w pomyłki wszelkiego rodzaju w ubiegłym wieku.
 Widzieliśmy już, że język angielski stał się narzeczem 600 milionów mieszkańców, do których z dniem każdym przyłączają się inni, dzięki przyswojeniu tego języka przez liczne rasy indyjskie, gdzie w ubiegłem stuleciu szanowano go tak, jak język łaciński za czasów wielkości Rzymu; prócz tego żywioły hiszpańskie i portugalskie w Meksyku, w Ameryce środkowej i Ameryce południowej zdają się znikać zupełnie; następuje to stopniowo w miarę, jak ludność hiszpańska, która w XIX wieku z 30 milionów zmniejszyła się do 17, przestaje wywierać nacisk na ludność miejscową. Zwolna na zachodniej półkuli, gdziekolwiek opustoszeje miejsce, natychmiast zajmują je postępowi anglo-saksonowie, prawdopodobnie zatem etnologia przyszłości będzie tak uproszczoną, że nauka jej stanie się nader łatwą.
 Ludzie zamożni i uczeni, których liczba ciągle się powiększa odnośnie do ludności, coraz więcej nabierają upodobania do życia wiejskiego; rozległe włości, jakie posiadają, stają się dla nich najmilszem miejscem pobytu; uprawa roli i rozsądne polowanie jest ich zwykłem zajęciem. Ten zwyczaj przebywania na wsi bogatych obywateli kraju zbawienne bardzo przynosi skutki, szerzy oświatę wśród ludności rolniczej, utrzymuje lasy, a w nich