Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/233

Ta strona została skorygowana.
118. VACCINIUM MYRTILLUS L.
Borówka czarna.
(Czarna jagoda).
(EricaceaeWrzosowate).

K. — Niewielki krzew dorastający do 40 cm wysokości. Korzenie rozgałęzione. Łodyga i gałązki kanciaste. Liście krótkoszypułowe, nagie, naprzemianległe, zielone, owalne, drobnopiłkowane. Kwiaty dzbanuszkowate, białawo-zielone, z czerwonym przebłyskiem, wyrastają pojedynczo w kątach liści. Jagody wielkości grochu, czarne, z błękitnym nalotem, kuliste, o okrągłym wykroju na wierzchu. Smak liści cierpki, jagód mile kwaskowy.
ROŚNIE w całej Europie i Azji północnej w lasach sosnowych i świerkowych, na torfowiskach i mokrych piaskach; zajmuje często znaczne przestrzenie.
KWITNIE w maju i czerwcu.
UPRAWA ze względu na pospolitość rośliny nie opłaca się.
ZBIERA się liście i ziele od maja i suszy w cieniu i miejscu przewiewnym; jagody, gdy dojrzeją od czerwca do września. Suszy się jagody w suszarni lub piecach po chlebie (strzec przed przypaleniem).
SKŁADNIKI: W liściach: kwas garbnikowy i chinowy, guma, sole wapniowe; w jagodach: cukier, garbnik, czerwono-fioletowy barwnik, pektyna, guma, kwas jabłkowy i cytrynowy.
DZIAŁA łagodnie ściągająco i chłodząco.
UŻYTEK. Odwar z liści pije się przy osłabieniu pęcherza, kaszlu, nieżytach, cukrzycy i sklerozie. Suszone owoce żuje się przy dezynterii, rozstroju żołądka i rozwolnieniu, lepiej jednak używać nastoju, gdyż łuski jagód drażnią kiszki. Nastój z czernicy robi się w następujący sposób: 2 lub 3 garście czernic zalewa się mocnym winem. Bierze się przy rozwolnieniu po 10 do 12 kropel na cukrze, przy dezynterii 30—40 kropel (dla dorosłych). Dla dzieci parzy się jagody w wodzie. Odwar