Strona:PL B. Sulita - Wróblewice.djvu/07

Ta strona została uwierzytelniona.

dycya ich wyrobu przechowała się jednak dotąd. Tu i ówdzie bowiem włościanki, kryjąc się przed argusowemi oczyma strażników finansowych, wyrabiają jeszcze i teraz korale gipsowe na własną i swoich znajomych potrzebę. Pan Füller, zakładając fabrykę na większą skalę korali gipsowych, uratował ten ginący już przemysł.
Nie zbyteczną będzie tutaj uwaga, iż zamożność naszych włościan była dawniéj, pomimo pańszczyzny, bardzo znaczną. Polegała ona na tém, iż każdy gospodarz, oprócz rolnictwa, zajmował się jakiémś rzemiosłem. Przemysł ten ich domowy obejmował rozliczne gałęzie zatrudnień. Włościanin miał wszystko, czego potrzebował, nie tylko do życia i wygody, lecz i do ubrania i ustrojenia się z własnego wyrobu, i nie potrzebował pieniędzy wydawać na zakupno towarów zagranicznych; owszem, sam sprzedawał część ręcznych swoich produktów na targach i jarmarkach w sąsiednich miasteczkach.
Fiskalizm austriacki zabił przemysł domowy i ograniczył zatrudnienia włościan zakresem jednéj tylko pracy rolnéj. Odtąd téż, to jest od wieku, datuje się upadanie zamożności ludu wiejskiego w Galicyi, któréj dźwignąć nie mogło zniesienie w 1848 r. pańszczyzny. Dzisiaj ślady tylko pozostały odwiecznego domowego przemysłu. Pozostało