Strona:PL Balzac-Ludwik Lambert.djvu/190

Ta strona została uwierzytelniona.

wiem czemu, i które przepisałem; ale są one wręcz rozpaczliwe, kiedy, wiedząc z jakiej inteligencji wyszły, silimy się je zrozumieć. Przytoczę z nich kilka, aby dopełnić obrazu tej postaci; może też i dlatego, że, w tych ostatnich myślach, formuła Lamberta ogarnia światy lepiej od poprzedzającej, która odnosi się jakgdyby tylko do ruchu zoologicznego. Ale, między temi fragmentami, istnieje widoczny związek w oczach osób, dość rzadkich zresztą, które lubią się nurzać w tych otchłaniach intelektualnych.


I.

Wszystko istnieje na świecie jedynie przez ruch i liczbę.

II.

Ruch jest poniekąd liczbą działającą.

III.

Ruch jest wynikiem siły zrodzonej przez słowo i przez opór który jest materją. Bez oporu, ruch byłby bez rezultatu, działanie jego byłoby nieskończone. Przyciąganie Newtona nie jest prawem, ale objawem ogólnego prawa powszechnego ruchu.

IV.

Zależnie od oporu, ruch wydaje kombinację którą jest życie; z chwilą gdy jeden lub drugi przeważa, życie ustaje.

V.

Nigdzie ruch nie jest bezpłodny, wszędzie rodzi liczbę; ale może być zobojętniony silniejszym oporem, jak w minerale.