Strona:PL Balzac - Córka Ewy; Sekrety księżnej de Cadignan.djvu/237

z panem, rzekła, zdwaja się chęcią dowiedzenia sięczegoś o nieszczęśliwym przyjacielu pana, poległym za sprawę inną niż nasza, ale wobec którego zaciągnęłam wielkie zobowiązania, bez możności podzięki i wypłacenia się. Książę de Cadignan podzielał mój żal. Wiem, że pan byłeś jednym z najlepszych przyjaciół biednego chłopca. Nie zadziwi tedy pana, że pragnęłabym wiedzieć wszystko, co mógłbyś mi powiedzieć o tym który ci jest tak drogi. Jestem przywiązana do wygnanej rodziny i uchodzę za monarchistkę; ale to nie znaczy abym była z liczby tych, którzy myślą, iż niepodobna jest być równocześnie republikaninem i szlachetnym człowiekiem. Monarchia i republika, to jedyne dwie formy rządu, które nie dławią wzniosłych uczuć.
 — Michał Chrestien był aniołem, odparł Daniel wzruszonym głosem. Nie znam, wśród bohaterów starożytności, człowieka któryby był odeń wyższy. Niech pani nie uważa go za jednego z owych ciasnych republikanów, którzy by chcieli przywrócić Konwent i miłe procedery Komitetu ratunku publicznego; nie, Michał marzył o federacyi szwajcarskiej zastosowanej do całej Europy. Przyznajmy to, między nami: po wspaniałym rządzie jednego człowieka, który, jak sądzę, najbardziej odpowiada naszemu krajowi, system Michała jest zniesieniem wojny w starym świecie, i jego odbudowaniem na podstawach innych, niż zasady podboju z których wy-