Strona:PL Balzac - Cierpienia wynalazcy.djvu/60

 Piąty artykuł obejmuje porto listów i prawne procenty sumy, za cały czas przez który mogło jej brakować w kasie bankiera.
 Wreszcie zmiana rynku, istotny przedmiot operacji bankowej, wynosi koszt przekazania zapłaty z jednego miejsca na drugie.
 Obecnie, weźcie pod lupę ten rachunek, gdzie, wedle dodawania Poliszynela w neapolitańskiej piosence, piętnaście i pięć czynią dwadzieścia dwa! Oczywiście, podpis panów Postel i Gannerac był rzeczą uprzejmości; Cointetowie poświadczyliby dla Ganneraka to, co Gannerac poświadczał dla Cointetów. Dziś ty mnie, jutro ja tobie. Pp. Cointet, mając rachunki bieżące z Métivierem, nie potrzebowali wystawiać nowego akceptu. W tym stosunku, zwrócony akcept stanowi poprostu jeden wiersz więcej w koncie ma lub winien.
 Ten fantastyczny rachunek ograniczał się tedy do dłużnych tysiąca franków, do protestu w cenie trzynastu franków i do pół od sta procentu za miesiąc opóźnienia, razem może tysiąc osiemnaście franków.
 Jeżeli duży dom bankowy ma codzień, w przecięciu, rachunek zwrotny od sumy tysiąca franków, zgarnia codziennie dwadzieścia osiem franków dzięki łasce bożej i konstytucjom bankowości, potężnego mocarstwa wymyślonego przez żydów w XIII wieku, które dziś włada nad tronami i narodami. Innemi słowy, tysiąc franków przynosi wówczas temu domowi 28 franków dziennie, czyli 10,220 franków rocznie. Potrójcie przeciętną rachunków zwrotnych, a ujrzycie dochód 30.000 fr., dawany przez fikcyjne kapitały. Dlatego też, nie ma rzeczy miłośniej pielęgnowanej niż rachunki zwrotne. Dawid Séchard mógłby się zgłosić do wykupienia swego podpisu 3-go maja albo nazajutrz po proteście, bracia Cointet powiedzieliby mu: „Zwróciliśmy pański weksel panu Métivier!“, chociażby weksel leżał jeszcze na biurku. Rachunek zwrotny wchodzi w życie tegoż samego dnia, tuż po proteście. To się nazywa w prowincjonalnej gwarze bankowej: dawać talarom na poty. Same porto przynosi jakieś dwadzieścia tysięcy franków domowi Kelle-