Ewie zdawało się to zupełnie proste, nie była zdziwiona spotykając dusze na wysokości swojej. Zachowanie jej byłoby wytłumaczyło całą piękność jej charakteru najtępszemu osobnikowi, nawet obojętnemu.
— Będzie pan bogaty, drogi panie, chlebuś już jak w szabaśniku; ojciec kupił nowy folwark, gromadzi dla was, gromadzi ładny mająteczek...
W tych okolicznościach, te słowa, powiedziane przez Marynę aby zmniejszyć poniekąd wartość jej postępku, czyż nie zdradzały już same najwyborniejszej delikatności?
Jak wszystkie rzeczy tego świata, procedura francuska ma swoje błędy; mimo to, jak broń ma dwa ostrza, i ona służy zarówno do obrony jak ataku. Prócz tego, to w niej jest zabawne, że, jeśli dwaj adwokaci porozumieją się (a mogą się porozumieć nie wymieniając ani dwóch słów, rozumieją się zapomocą samych kroków swojej procedury) wówczas, proces podobny jest do wojny takiej jak ją prowadził marszałek de Biron, któremu syn poddawał, przy oblężeniu Rouen, sposób wzięcia miasta w dwa dni: „Tak ci już pilno, odparł, wrócić do sadzenia kapusty?“ Dwaj wodzowie mogą wlec wojnę w nieskończoność, nie doprowadzając do niczego stanowczego i oszczędzając armję, wedle metody austrjackich generałów, których naczelna Rada nigdy nie potępia za to iż chybili jakiej kombinacji aby pozwolić zjeść w spokoju obiad żołnierzom. Imć Cachan, Petit-Claud i Doublon, zachowali się jeszcze lepiej niż generałowie austrjaccy, wzorowali się na Austrjaku starożytności, na Fabjuszu Kunktatorze.
Petit-Claud, chytry jak muł, rychło zrozumiał wszystkie korzyści swej pozycji. Z chwilą gdy Cointet gwarantował koszty, adwokat postanowił sobie grać w ciuciubabkę z Cachanem i błysnąć swoim talentem przed oczyma fabrykanta papieru, stwarzając incydenty któreby obciążyły Métiviera. Ale, nieszczęściem dla chwały tego młodego Figara palestry, historyk musi przejść przez teren jego czynów tak jakby stąpał po rozżarzonych węglach. Jeden ra-
Strona:PL Balzac - Cierpienia wynalazcy.djvu/75
Ta strona została uwierzytelniona.