kilka słów na czele tego fragmentu. Ferragus jest pierwszym epizodem, łączącym się niewidzialnemi węzłami z historją Trzynastu, i jedynie ich zdobyta naturalną drogą potęga może wytłómaczyć pewne sprężyny akcji z pozoru nadprzyrodzone. Zapewne, wolno jest powieściopisarzowi posiadać pewną literacką kokieterję; ale wówczas gdy staje się historykiem, powinien wyrzec się owych krzyczących tytułów, na których się dziś wspierają znikome sukcesy. Toteż autor wytłómaczy tu zwięźle pobudki, które go skłoniły do przyjęcia tych pretensjonalnych napozór tytułów.
Fetragus jestto, wedle dawnego zwyczaju, miano przybrane przez wodza Płomiennych. W dniu swego wyboru, wodzowie ci biorą sobie z płomienistej dynastji patrona którego imię najbardziej przypada im do smaku, tak jak nowo-obrani papieże biorą je z pomiędzy dynastji apostolskich. Tak więc Płomienni mają Maczajzupę IX-go, Ferragusa XXII-go, Tutanusa XIII-go, Stcilową-paszczę IV-go, tak samo jak Kościół ma swoich Klemensów XIV-ch, Grzegorzów IX-tych, Juliuszów II — ich, Aleksandrów IV-ych etc.
A teraz czem są Płomienni? Płomienni, jest to miano jednego z klanów Towarzyszy, tworzących niegdyś wielki związek mistyczny, założony wśród chrześcijańskich robotników dla odbudowania świątyni Jerozolimskiej. Towarzyszostwo żyje jeszcze we Francji wśród ludu. Jego tradycje, mające potężny wpływ na ciemne masy oraz na ludzi nie dość wykształconych aby zdradzić swoje przysięgi, możnaby zużyć do wielkich celów, gdyby jakiś popularny ge-
Strona:PL Balzac - Ferragus.djvu/26
Ta strona została przepisana.
