Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 1.pdf/107

ślicie? Co najwyżej za pięć lub sześćkroć tysięcy cnót dziewiczych, uzbrojonych w instynkt samoochrony i poczucie własnej wysokiej ceny: umieją się one równie dobrze obronić jak sprzedać. Owe ośmnaście miljonów istot, wyłączonych z naszych roztrząsań, zawiera między sobą związki prawie bez wyjątku na mocy systemu któremu usiłujemy zdobyć prawo obywatelstwa w naszych obyczajach; co się zaś tyczy klas pośrednich, które stanowią przejście od nieszczęśliwych Dwurękich do warstw uprzywilejowanych tworzących czoło narodu, ilość podrzutków, wydawanych przez te nawpół zamożne klasy na pastwę niedoli, wzrasta ustawicznie od czasu zawarcia pokoju, jeżeli mamy wierzyć panu Benoiston de Châteauneuf, jednemu z najwytrwalszych pracowników w dziedzinie żmudnych a tak użytecznych badań statystycznych. Na jakąż zatem rozległą ranę przynosimy lekarstwo, jeżeli się pomyśli o stwierdzonej statystycznie olbrzymiej ilości nieślubnych dzieci, i o niedoli, jaką, zapomocą naszych obliczeń, odsłoniliśmy w wyższych klasach społeczeństwa! Ale trudno na tem miejscu przedstawić wszystkie korzyści, jakie wniosłoby z sobą usamowolnienie dziewcząt. Skoro przejdziemy do okoliczności, towarzyszących małżeństwu takiemu jakiem uczyniły go nasze obyczaje, wówczas każdy zdrowo patrzący będzie mógł ocenić doniosłość systemu wychowania i swobody, których, w imię rozsądku i w imię natury, domagamy się dla panien. Przesąd, jaki żywimy we Francji co do dziewictwa młodych oblubienic, jest najgłupszy z tych które nam jeszcze zostały. Mieszkańcy Wschodu pojmują żony, nie troszcząc się o ich przeszłość i zamykają je pod klucz aby mieć gwarancję przyszłości; Francuzi trzymają dziewczęta w rodzaju serajów, strzeżonych przez matki, przez przesądy, przez religję, natomiast dają zupełną wolność żonom, okazując w ten sposób znacznie większą troskę o przeszłość niż o przyszłość. Chodziłoby zatem tylko o przewrócenie nawspak obyczajów. Kto wie, czy, ostatecznie, w ten sposób, nie zyskałaby wierność małżeńska całego smaku i pieprzu, jakie obecnie kobiety znajdują w niewierności?