Strona:PL Balzac - Fizjologja małżeństwa. T. 2.pdf/29

Ta strona została skorygowana.

Mężczyzna powinien od dziecka przyzwyczajać się do sypiania z gołą głową.

Znajdą się poeci, którzy przyczyn sypiania małżonków w jednem łóżku zechcą dopatrywać się w uczuciu wstydu, w jakichś rzekomych misterjach miłości; jednakże pewnem jest, że, jeżeli człowiek pierwotny szukał w cieniu jaskiń, w zarosłych mchem rozpadlinach, pod skalistym dachem grot, schronienia dla swych miłosnych wynurzeń, to dlatego, iż akt miłości wydawał go bezbronnym na łup nieprzyjaciół. Nie, składanie dwóch głów na jednej poduszce jest rzeczą równie mało naturalną, jak okręcanie szyi szmatką muślinu nie ma nic wspólnego z rozsądkiem. Ale nadeszła cywilizacja, zamknęła miljon ludzi na przestrzeni czterech mil kwadratowych, wybrukowała nimi ulice, wcisnęła ich do domów, mieszkań, pokoi, izdebek mających ośm stóp powierzchni; jeszcze trochę, a spróbuje wsuwać jednych w drugich, jak rury lunety.
Stąd, i z wielu jeszcze innych przyczyn, jak oszczędność, bojaźliwość, źle zrozumiana zazdrość, wytworzyło się współmieszkanie małżonków; z tego zaś zwyczaju regularność i równoczesność wstawania i udawania się na spoczynek.
I oto rzecz najkapryśniejsza w świecie, uczucie nawskroś zmienne i wrażliwe, którego cała wartość spoczywa w jego drażniących odzewach, które wdzięk cały czerpie w nagłości pożądań, które podbija jedynie szczerością wyrazu, — oto, jednem słowem, miłość, poddana klasztornemu porządkowi godzin i zależna od obliczeń biura astronomicznego!
Gdybym był ojcem, znienawidziłbym dziecko, które, punktualnie jak zegarek, co rano i wieczór wybuchałoby czułością, przychodząc mi powiedzieć obowiązkowe dzieńdobry i dobranoc. W ten właśnie sposób tłumi się wszystko, co jest w uczuciach ludzkich szlachetnego i bezpośredniego. Osądźcie z tego, czem jest miłość o stałej godzinie!
Jedynie Stwórca wszechrzeczy mocen jest sprawiać codziennie