— Ponieważ nie używał naszej oliwy, powiedzą! Trzy franki, oliwa Cezaryjska, Makassar kosztuje dwa razy tyle. Gaudissart jest w tem, będziemy mieli sto tysięcy w ciągu roku, opodatkujemy wszystkie szanujące się głowy po dwanaście flakonów na rok, ośmnaście franków. Powiedzmy ośmnaście tysięcy głów? sto ośmdziesiąt tysięcy franków. Jesteśmy miljonerami.
Skoro orzechy przybyły, Raguet, robotnicy, Popinot, Cezar, obłuskali ich dostateczną ilość; przed czwartą zebrało się parę funtów oliwy. Popinot poszedł przedstawić produkt Vauquelinowi, który podarował Popinotowi przepis mięszania esencji orzechowej z mniej kosztownemi ciałami oleinowemi oraz nadania jej zapachu. Popinot poczynił natychmiast kroki aby uzyskać patent wynalazku i udoskonalenia. Oddany Gaudissart pożyczył mu pieniędzy na należność skarbową, młodzieniec bowiem miał tę ambicję, aby pokryć do połowy koszta instalacji.
Pomyślność przynosi z sobą pijaństwo, któremu ludzie słabi nie umieją się obronić. Podniecenie to miało rezultat łatwy do przewidzenia. Zjawił się Grindot, przedstawił kolorowany szkic rozkosznego wnętrza wraz z umeblowaniem. Birotteau, oczarowany, zgodził się na wszystko. Natychmiast murarze zadali pierwszy cios oskarda, pod którym jęknął dom i — Konstancja. Malarz pokojowy, pan Lourdois, bardzo bogaty przedsiębiorca, który zachęcał aby niczego nie żałować, bąknął o złoceniach w salonie. Słysząc to, Konstancja wkroczyła.
— Panie Lourdois, rzekła, ma pan trzydzieści tysięcy funtów renty, mieszka pan w swoim domu, może pan tam robić co się panu podoba; ale my...
— Pani, przemysł powinien błyszczeć i nie dać się przygniatać arystokracji. Zresztą, pan Birotteau zajmuje stanowisko w rządzie, jest na świeczniku...
— Tak, ale jeszcze jest w sklepie, rzekła Konstancja wobec subjektów i kilku osób które jej słuchały; ani ja, ani on, ani jego przyjaciele, ani wrogowie nie zapomną o tem.
Strona:PL Balzac - Historia wielkości i upadku Cezara Birotteau.djvu/129
Ta strona została uwierzytelniona.