Strona:PL Balzac - Historia wielkości i upadku Cezara Birotteau.djvu/155

Ta strona została uwierzytelniona.

Ale ostatecznie, po tej niedzieli, dodała naiwnie, przyjdzie wreszcie poniedziałek.
Nic nie może odbyć się poprostu u ludzi którzy wstępują z jednego szczebla społecznego na drugi. Ani pani Birotteau, ani Cezarowi, ani nikomu nie wolno było wejść pod żadnym pozorem na pierwsze piętro. Cezar przyrzekł Raguetowi, chłopcu z magazynu, nowe ubranie na bal, jeżeli będzie trzymał czujną straż i dobrze wywiąże się z zadania. Birotteau, jak Napoleon w Compiègne w czasie odnawiania zamku na ślub z Marją Ludwiką, nie chciał nic widzieć częściowo, chciał cieszyć się niespodzianką. Dwaj dawni przeciwnicy spotkali się jeszcze raz, bez swojej wiedzy, nie na polu bitwy, ale na gruncie mieszczańskiej próżności. Pan Grindot musiał tedy wziąć za rękę Cezara i pokazać mu apartament, jak cicerone pokazuje galerję ciekawym. Każdy w domu zresztą obmyślił swoją niespodziankę. Cezaryna, drogie dziecko, obróciła cały swój skarbczyk, sto ludwików, na zakupienie ojcu książek. Pan Grindot zdradził jej pewnego rana, że będą dwie półki na książki w pokoju, który stanie się zarazem gabinetem: niespodzianka architekta. Cezaryna utopiła wszystkie panieńskie oszczędności w księgarni, aby ofiarować ojcu: Bossueta, Rasyna, Woltera, Jana Jakóba Rousseau, Monteskiusza, Moliera, Buffona, Fenelona, Delille‘a, Bernardyna de Saint-Pierre, La Fontaine‘a, Corneille‘a, Pascala, La Harpe, słowem tę banalną bibljotekę, którą spotyka się wszędzie i której ojciec jej nie przeczytałby nigdy. Rachunek za oprawę zapowiadał się zabójczo. Niesłowny a sławny introligator Thouvenin przyrzekał dostarczyć książki 10-go w południe. Cezaryna zwierzyła się z kłopotem wujowi Pillerault, który wziął na siebie introligatora. Niespodzianką Cezara dla żony wiśniowo aksamitna suknia przybrana koronkami, o której mówił właśnie z córką, swoją wspólniczką. Niespodzianka pani Birotteau dla świeżego Kawalera polegała na parze złotych klamer i szpilce z brylantem. Wreszcie, niespodzianką dla całej rodziny był apar-