panu pieniędzy. Zażądali od pana gwarancji, nędznicy! Ja pana znam, ja panu ofiaruję gotówkę na prosty weksel. Zarobiłem uczciwie mój majątek, w niesłychanym mozole. Aż do Niemiec musiałem jeździć po niego! Mogę panu powiedzieć dzisiaj: skupiłem obligi króla z sześćdziesięcioma procentami opustu, pańska kaucja była mi wówczas bardzo przydatna, a ja umiem być wdzięczny! Jeżeli pan potrzebuje dziesięciu tysięcy franków, już je masz.
— Jakto, du Tillet, wykrzyknął Cezar, więc to prawda? nie żartujesz sobie ze mnie? Tak, jestem trochę w kłopotach, ale to tylko chwilowo.
— Wiem, wiem, historja z Roguinem, odparł du Tillet. Ech, i ja wpadłem na dziesięć tysięcy franków, które stary obwieś pożyczył odemnie na to aby drapnąć; ale pani Roguin zwróci mi je z tego co odzyska. Poradziłem biednej kobiecie, aby nie robiła głupstwa, i nie poświęcała swego majątku dla spłacenia długów zaciągniętych na jakąś dziewkę. To byłoby dobre, gdyby mogła spłacić wszystko, ale jak wyróżniać niektórych wierzycieli ze szkodą innych? Pan nie jesteś Roguinem, znam pana, rzekł du Tillet, raczej palnąłbyś sobie w łeb, niżbyś mnie miał narazić na stratę jednego grosza. Chodź pan, jesteśmy o dwa kroki, zajdź do mnie.
Parweniusz zrobił sobie tę przyjemność, aby przeprowadzić dawnego pryncypała przez swoje apartamenty, zamiast go wpuścić do biura; wiódł go zwolna, aby mu dać podziwiać piękną i bogatą jadalnię, przybraną zakupionemi w Niemczech obrazami, dwa salony lśniące wytwornością i zbytkiem, jaki Birotteau mógł dotąd podziwiać tylko u księcia de Lenoncourt. W zdumionych oczach mieszczucha tańczyły złocenia, dzieła sztuki, dziwaczne cacka, kosztowne wazy, tysiące szczegółów przy których bladł zbytek apartamentu Konstancji; olejkarz, znający cenę swego szaleństwa, powtarzał sobie w myśli: — Skąd on wziął tyle miljonów?
Wszedł do sypialni, wobec której sypialnia pani Birotteau zdała mu się tem, czem trzecie pięterko figurantki w porównaniu z pałacykiem balleriny. Sufit, cały z fiołkowego atlasu, pręgowa-
Strona:PL Balzac - Historia wielkości i upadku Cezara Birotteau.djvu/211
Ta strona została uwierzytelniona.