Strona:PL Balzac - Historia wielkości i upadku Cezara Birotteau.djvu/67

zdrowia, czuło się u niego nieczystość krwi smaganej podnietami przeciw którym ciało staje oporem. Nos miał zadarty, jak u ludzi, u których humory, obierając drogę tego narządu, powodują ukrytą skazę, którą pewna cnotliwa królowa Francji uważała naiwnie za nieszczęście wspólne całemu rodzajowi męzkiemu, nie zbliżywszy się, prócz króla, do nikogo dość blisko aby poznać swój błąd. Zażywając obficie hiszpańską tabakę, Roguin sądził iż zdoła pokryć swoją dolegliwość, ale pomnożył tylko jej przykrości, które stały się główną przyczyną jego nieszczęść.
 Czyż to nie jest pochlebstwem trwającem już nazbyt długo, zawsze malować ludzi fałszywemi barwami, nie mieć odwagi odsłaniać prawdziwego źródła ich przywar, tak często sprowadzonych chorobą? Cierpienie fizyczne, płynące z niego spustoszenia moralne, jego wpływ na mechanizm życia, nazbyt może było zaniedbywane przez malarzy obyczajów. Pani Cezarowa dobrze odgadła tajemnicę małżeństwa Roguinów.
 Od pierwszej nocy po ślubie, prześliczna jedynaczka, córka bankiera Chevrel, powzięła do biednego rejenta niezwyciężony wstręt i chciała natychmiast żądać rozwodu. Zbyt szczęśliwy z posiadania żony wnoszącej pięćset tysięcy franków nie licząc nadziei, Roguin błagał ją aby nie wdrażała kroków rozwodowych, zostawiając jej swobodę i poddając się wszystkim następstwom podobnego paktu. Pani Roguin, stawszy się wszechwładną panią, poczynała sobie z mężem jak kurtyzana ze starym kochankiem. Roguinowi wydała się niebawem własna żona zbyt drogą, i, jak wielu paryskich mężów, stworzył sobie rodzaj drugiego domu. Wydatek stąd płynący, utrzymywany w rozsądnych granicach, nie groził zrazu katastrofą.
 Początkowo, Roguin znajdował, bez wielkich kosztów, gryzetki bardzo szczęśliwe z jego pomocy; ale, od trzech lat, żarła go jedna z owych niepokonanych namiętności, jakie chwytają mężczyzn między pięćdziesiątym a sześćdziesiątym rokiem. Namiętność tę usprawiedliwiała jedna z najwspanialszych istot owego czasu, znana