Rzut oka na położenie hrabiego Ferraud i jego żony jest tu potrzebny aby objaśnić instynkt adwokata.
Hrabia Ferraud był synem dawnego rajcy parlamentu paryskiego, który wyemigrował za Terroru i który, ocaliwszy głowę, stracił w zamian majątek. Wrócił za Konsulatu i pozostał stale wierny interesom Ludwika XVIII, do którego otoczenia ojciec jego należał przed Rewolucją. Należał tedy do tej części Saint-Germain, która z godnością oparła się pokusom Napoleona. Opinja, jaką zyskały sobie zdolności młodego hrabiego, wówczas poprostu zwanego panem Ferraud, uczyniła go przedmiotem zabiegów Cesarza, który często był równie szczęśliwy ze swoich zdobyczy na arystokracji co z wygranej na polu bitwy. Przyrzeczone hrabiemu zwrot tytułu, zwrot niesprzedanych dóbr, błyśnięto godnością ministra albo senatora. Wszystko napróżno. Pan Ferraud był to, w chwili śmierci hrabiego Chabert, człowiek dwudziestosześcioletni, bez majątku, ujmującej powierzchowności, który miał powodzenie u kobiet i którego Saint-Germain przyjęło jako jedną ze swoich chwał; ale hrahina Chabert umiała tak dobrze zakrzątnąć się koło spadku po mężu, że w półtora roku wdowieństwa posiadała około czterdziestu tysięcy franków renty. Jej związek z młodym hrabią nie był nowiną dla wielkiego świata. Rad z tego małżeństwa, które odpowiadało jego pojęciom o mieszaniu się klas, Napoleon zwrócił pani Chabert udział skarbu w spadku po pułkowniku; ale nadzieje Napoleona znów spotkały się z zawodem. Pani Ferraud kochała w młodym człowieku nietylko swego kochanka, ale skusiła ją także nadzieja wejścia w owo nieprzystępne towarzystwo, które, mimo swego poniżenia, górowało nad cesarskim Dworem. Małżeństwo to odpowiadało wszystkim jej próżnościom jak i wszystkim uczuciom. Miała się stać kobietą z towarzystwa. Kiedy Saint-Germain dowiedziało się, że małżeństwo młodego hrabiego nie jest odstępstwem, salony otwarły się dla jego żony.
Przyszła Restauracja. Karjera polityczna hrabiego Ferraud nie była szybka. Rozumiał położenie, w jakiem znajdował się Ludwik
Strona:PL Balzac - Kontrakt ślubny; Pułkownik Chabert.djvu/186
Ta strona została przepisana.