Strona:PL Balzac - Kontrakt ślubny; Pułkownik Chabert.djvu/37

walerskiem życiem, które nie dawało mu nic nowego, widział już tylko same jego braki; gdy w małżeństwie, o ile czasem myślał o jego kłopotach, częściej widział jego przyjemności; wszystko tu było dlań nowe.
 — Małżeństwo, powiadał sobie, przykre jest jedynie dla biedaków; dla ludzi bogatych połowa jego niedoli znika.
 Z każdym dniem tedy, jakaś szczęśliwa myśl powiększała listę korzyści zawartych dlań w tem małżeństwie.
 — Do jakiejkolwiek pozycji bym doszedł, Natalja będzie zawsze na wysokości swej roli, powiadał sobie; a to niemała zaleta u kobiety. Iluż widziałem mężczyzn za Cesarstwa, którzy straszliwie cierpieli w ambicji przez swoje żony! Czyż to nie jest wielka szansa, że nigdy próżność, duma, nie będą urażone w towarzyszce którą się wybrało? Nigdy człowiek nie może być zupełnie nieszczęśliwy z kobietą dobrze wychowaną; nie ośmiesza go, umie mu być pożyteczna. Natalja będzie cudowną panią domu.
 Przechodził w pamięci najdystyngowańsze kobiety Saint-Germain, aby sobie powiedzieć, że Natalja może, jeżeli nie zaćmić je, to choć najzupełnej im dorównać. Wszelkie zestawienia wypadły na korzyść Natalji. Punkty porównań, czerpane w wyobraźni Pawła, naginały się do jego pragnień. Paryż nastręczyłby mu codzień nowe fizjognomje, młode panny o rozmaitych typach piękności, a ta różnorodność zostawiłaby mu równowagę sądu; w Bordeaux Natalja nie miała rywalek, była jedynym kwiatem, i pojawiała się zręcznie w chwili, gdy Paweł znajdował się pod naciskiem myśli, której ulega większość mężczyzn. Toteż, te zestawienia, połączone z argumentami miłości własnej i ze szczerem pragnieniem, które nie miało innej drogi zaspokojenia jak tylko małżeństwo, doprowadziły Pawła do niedorzecznej miłości. Miał na tyle rozsądku, że zachował tajemnicę jej dla siebie; udawał, że to poprostu chęć do żeniaczki. Silił się nawet obserwować pannę Evangelista, jak człowiek który nie chce narazić swej przyszłości, bo straszliwe słowa de Marsaya brzmiały mu niekiedy w uszach. Ale