uścisku nie zaznał do tej chwili. Człowiek ten, równie silny jak gwałtowny, zdołał powściągnąć swe wzruszenie; ale, rozmawiając o obojętnych rzeczach, skupiał się w sobie. Przysięgał sobie, że musi mieć tę kobietę: jedyna myśl, w której umiał sobie wyobrazić miłość. Żądza jego stała się dlań ślubem, na sposób Arabów wśród których żył. Dla Arabów, ślub jest niby kontrakt zawarty między nimi a całym ich losem; odtąd wszystko poddają temu jednemu uświęconemu celowi; własną śmierć nawet biorą w rachubę jedynie jako jeden więcej środek do celu. Młodzik powiedziałby sobie: „Chciałbym, bardzo chciałbym mieć księżnę de Langeais!“ inny: „Szczęśliwy ten ladaco, którego pokocha księżna de Langeais!“ Generał natomiast powiedział sobie: „Będę miał księżnę de Langeais“. Kiedy człowiek czysty sercem, dla którego miłość staje się religją, poweźmie taką myśl, nie wie w jakie piekło stawia nogę.
Montriveau wyszedł nagle i wrócił do domu, trawiony atakiem swojej pierwszej gorączki miłosnej. Jeżeli, w sile wieku, mężczyzna zachowa jeszcze wiarę, złudzenia, szczerość, poryw młodości, pierwszym jego odruchem niejako jest wysunąć rękę, aby chwycić to czego pragnie. Następnie, kiedy zbadał nieprzebytą prawie odległość, która go od tego dzieli, ogarnia go, jak u dzieci, zdumienie czy niecierpliwość, które przydają ceny przedmiotowi pragnień. Drży albo płacze. Toteż nazajutrz, po najburzliwszych refleksjach jakie mu kiedy przeorały duszę, Armand znalazł się w kleszczach zmysłów, które zwiększyły napór prawdziwej miłości.
Ta kobieta, tak lekko traktowana wczoraj, stała się nazajutrz najświętszą, najgroźniejszą potęgą. Stała się dlań odtąd światem i życiem. Od wspomnienia najlżejszych wzruszeń jakie mu dała, bladły największe radości, najżywsze bóle jakich w życiu zaznał. Najgwałtowniejsze przewroty burzą jedynie interesy człowieka, gdy miłość burzy jego uczucia. Toteż dla tych, którzy żyją bardziej uczuciem niż interesami, dla tych, którzy mają więcej duszy i krwi niż mózgu i limfy, prawdziwa miłość sprawia zupełną przemianę
Strona:PL Balzac - Księżna de Langeais.djvu/61
Ta strona została skorygowana.