ły wymagały uwagi i bystrości wytrawnych bulwarowych spacerowiczów; aby wzbudzić śmiech już z daleka, przechodzień musiał uderzyć jakąś potwornością, walącą — jak to mówią — pałką w łeb; czemś takiem, co silą się wymyślić aktorzy, aby zdobyć sukces od pierwszego zjawienia się na scenie. Otóż, ten chudy i suchy starzec nosił orzechowy spencer na zielonkawym fraku z białemi metalowemi guzikami!... Człowiek w spencerze w r. 1844, to, pojmujecie, coś tak, jakgdyby Napoleon raczył zmartwychwstać na dwie godziny.
Spencer, jak to wskazuje sama nazwa, wymyślił jakiś lord, dumny zapewne ze swej zgrabnej figury. Przed pokojem w Amiens, Anglik ów rozwiązał problem wierzchniego okrycia nie obciążonego ową ohydną peleryną która dogorywa dziś na plecach starych dorożkarzy; że jednak zgrabna talja jest czemś dość rzadkiem, moda spencerów, mimo że przyszła z Anglji, miała we Francji jedynie przelotny sukces. Na widok spenceru, ludzie liczący cztery lub pięć krzyżyków, ubierali w myśli tego jegomościa w buty ze sztylpami, w kaszmirkowe pistacjowe spodnie z kokardkami, oglądali samych siebie w szatach swej młodości! Stare damy przypominały sobie swoje tryumfy! Co się tyczy młodych ludzi, ci zadawali sobie pytanie, dlaczego ten stary Alcybiades uciął ogon swemu paltotowi. Wszystko tak dobrze harmonizowało z owym spencerem, że nie zawahalibyście się nazwać tego przechodnia człowiekiem empire, tak jak się mówi meble empire; ale symbolizował on Cesarstwo jedynie dla tych, którzy znali, bodaj de visu, ową wspaniałą i wielką epokę; wymagał bowiem pewnej ścisłości wspomnień co do mód. Cesarstwo jest już tak daleko nas, że nie wszyscy umieją je sobie wyobrazić w jego gallo-greckiej rzeczywistości.
Kapelusz, zasunięty w tył, odsłaniał prawie całe czoło z owym odcieniem junactwa, jakie urzędnicy i inni cywile starali się wówczas przeciwstawić junactwu wojskowych. Był to zresztą okropny cylinder za czternaście franków, na którego rondzie długie i sze-
Strona:PL Balzac - Kuzyn Pons.djvu/12
Ta strona została uwierzytelniona.