Strona:PL Balzac - Kuzyn Pons.djvu/127

to mówią, za grosze w r. 1831. Wspaniała ta budowla mieściła jeden z najbogatszych apartamentów zdobionych za Ludwika XIV, był to bowiem dawny pałac Maulaincourt. Gmach ten, zbudowany przez tego słynnego prezydenta Izby celnej, nie ucierpiał, dzięki swemu położeniu, podczas Rewolucji. Jeżeli stary Żyd zdecydował się, wbrew prawom starozakonnym, zostać właścicielem nieruchomości, możecie być pewni, że miał swoje powody. Starzec popadł pod koniec, jak popadamy wszyscy, w manję graniczącą z szaleństwem. Mimo że był skąpy tak jak jego przyjaciel, nieboszczyk Gobseck, dał się porwać uwielbieniu dla arcydzieł, któremi handlował; ale smak jego, coraz bardziej wysubtelniony, wybredny, stał się jedną z owych namiętności, które dozwolone są jedynie królom kiedy są bogaci i kiedy kochają sztukę. Podobny drugiemu królowi Prus, który zapalał się do grenadjera jedynie wtedy, kiedy ów sięgał sześciu stóp wzrostu, który wydawał szalone sumy, aby go wcielić do swego żywego muzeum grenadjerów, były antykwarz zapalał się jedynie do nieskazitelnych płócien, doskonale zachowanych i pierwszorzędnych. Toteż Magus nie ominął żadnej wielkiej wyprzedaży, zwiedzał wszystkie rynki, przebiegał całą Europę. Ta dusza zaprzedana zyskowi, zimna jak sopel lodu, rozgrzewała się na widok arcydzieła, zupełnie jak rozpustnik, zmęczony kobietami, wzrusza się widokiem doskonale pięknej dziewicy i ugania się za pięknościami bez skazy. Ten don Juan obrazów, czciciel ideału, znajdował w swoim podziwie rozkosze wyższe od tych które daje skąpcowi widok złota. Żył w seraju pięknych płócien!
 Arcydzieła te, pomieszczone jak dzieci monarsze, zajmowały całe pierwsze piętro pałacu, który Magus kazał odnowić, i to z jakim przepychem! W oknach, miast firanek, wisiały najpiękniejsze kobierce z Savonnerie. Obrazy — około stu — oprawne w najwspanialsze ramy, pozłocone umiejętnie ręką Servais, jedynego pozłotnika do którego Magus miał zaufanie, i którego stary Żyd nauczył złocić złotem angielskiem, nieskończenie lepszem od francuskiego. Servais jest, w sztuce złocenia, tem czem Thouvenin był