Strona:PL Balzac - Kuzyn Pons.djvu/143

mnie o pana, stara lafirynda, której miałam ochotę przetrzepać aksamitną mantylę kijem od miotły! Widział kto kiedy, żeby pokojówka nosiła aksamitną mantylę! Nie, słowo daję, świat się wywrócił do góry nogami! i maco robią rewolucję? Żryjcie po dwa obiady, jeżeli możecie, łajdusy bogacze! Ale ja mówię że prawa są daremne, że nie będzie już nic świętego, jeżeli Ludwik Filip nie utrzyma stanów; bo koniec końców, jeżeli wszyscy jesteśmy równi, nieprawdaż panie, pokojówka nie powinna mieć mantyli aksamitnej, skoro ja, Cibotowa, po trzydziestu latach uczciwości, nie mam... A to mi piękne porządki! niech każdy widzi kto jesteś. Pokojówka jest pokojówka, jak ja jestem odźwierna! Pocóż w wojsku są szlify z frendzelkami? każdy ma swój stopień! Chce pan, żebym powiedziała całą prawdę? Otóż, panie, Francja idzie w djabły!... Nieprawdaż, panie, że za cesarza wszystko szło inaczej? Toteż powiedziałam do Cibota: „Widzisz, moja duszo, dom w którym pokojówki chodzą w aksamitnych mantylach, to ludzie bez serca“.
 — Bez serca! tak! odparł Pons.
 I Pons opowiedzał pani Cibot swe niedole i zgryzoty, odźwierna zaś miotała zniewagi na jego krewnych i za każdem słowem tego żałosnego opowiadania roztaczała bezmiar współczucia. W końcu rozpłakała się! Aby pojąć nagłą zażyłość między starym muzykiem a panią Cibot, wystarczy wyobrazić sobie położenie starego kawalera, ciężko chorego po raz pierwszy w życiu, przykutego do łóżka, samego na świecie, mającego spędzić dzień samotnie, dzień który mu się dłużył tem więcej, ile że Pons mocował się z nieuchwytnem, cierpieniem wątroby, które barwi czarno nawet najpiękniejsze życie, i że, pozbawiony swoich licznych zatrudnień, odczuwał ową specjalnie paryską nostalgję, żałował wszystkiego co w Paryżu można oglądać gratis. Ta głęboka i ponura samotność, to cierpienie którego napady oddziaływują bardziej jeszcze na stan moralny niż na etan fizyczny, czczość życia, wszystko to skłania człowieka bez rodziny, zwłaszcza kiedy jest już z natury słaby i miękkiego serca,