widział on świat jedynie poprzez dym armatni, lub podczas chwil pokoju, tak rzadkich wśród wojny z Europą, jaką prowadził cesarz. Czy pomyślał kiedy o małżeństwie? niewiadomo. Mimo że nikt nie wątpił że major Genestas musiał mieć jakieś przygody w swoich wędrówkach z miasta do miasta, z kraju do kraju, podczas zabaw wydawanych przez pułki lub na ich cześć, nikt wszakże nie miał żadnej w tym względzie pewności. Nie będąc świętoszkiem, nie uchylając się od hulanki i nie gwałcąc obozowej etykiety, milczał lub zbywał rzecz śmiechem, kiedy go zapytywano o jego sprawy miłosne. Kiedy go przy kieliszku który z kolegów zagadnął: — No a ty, majorze? odpowiadał tylko: — Pijmy, panowie!
Ten pan Piotr Józef Genestas, taki sobie Bajard na szaro, nie miał w sobie nic poetycznego, nic romantycznego, wydawał się wręcz pospolity. Nosił się dostatnio. Mimo że całym jego majątkiem był żołd, a przyszłością emerytura, bądź co bądź — niby stary wyga-kupiec, w którym zmienne obroty handlu wyrobiły doświadczenie graniczące z uporem — major miał zawsze w zapasie dwa lata żołdu i nie wydawał nigdy całej pensji. Nie grywał nigdy; kiedy, w towarzystwie, namawiano go, aby trzymał za którym z graczy w partyjce ecarté, przyglądał się wytrwale swoim butom. Ale o ile nie dozwalał sobie żadnego wybryku, nie wyłamywał się z żadnego zwyczaju. Mundur jego trwał dłużej niż u któregokolwiek z kolegów, dzięki staranności, która, zrodzona z ubóstwa, stała się u niego czemś machinalnem. Może podejrzewanoby go o skąpstwo, gdyby nie braterski gest, z jakim otwierał sakiewkę lada młodemu urwisowi, który się zgrał albo popełnił inne szaleństwo. Można było przypuszczać, że sam niegdyś musiał ciężko sparzyć się na grze, z taką delikatnością ofiarowywał swoje usługi: nie czuł się zgoła w prawie kontrolowania swego dłużnika i nie przypominał nigdy swej wierzytelności.
Dziecko obozu, sam na świecie, stworzył sobie ojczyznę z armji a rodzinę z pułku. Toteż rzadko kto dociekał przyczyn jego czci-
Strona:PL Balzac - Lekarz wiejski.djvu/20
Ta strona została przepisana.