Strona:PL Balzac - Muza z Zaścianka.djvu/20

się w miejsce owych La Baudraye, których imię błyszczy w wojnach krzyżowych i splata się z wielkiemi wydarzeniami prowincji Berry. To wymaga wyjaśnienia.
 Za Ludwika XIV, pewien ławnik, nazwiskiem Milaud, którego przodkowie byli zażartymi kalwinami, nawrócił się po odwołaniu Edyktu Nantejskiego. Aby zachęcić ten ruch w jednej z ostoi kalwinizmu, król powołał tego Milauda na wysokie stanowisko w zarządzie wód i lasów, nadał mu herb i tytuł de La Baudraye, obdarowując go lennem prawdziwych i starych La Baudraye. Spadkobiercy słynnego kapitana La Baudraye wpadli, niestety! w pułapkę, zastawioną heretykom zapomocą edyktów tolerancyjnych, i skończyli na szubienicy: postępowanie niegodne wielkiego króla. Pod Ludwikiem XV, Milaud de La Baudraye z prostego giermka został rycerzem, i miał na tyle wpływów aby umieścić syna jako korneta w kompanji muszkieterów. Kornet padł pod Fontenoy, zostawiając syna, któremu Ludwik XVI nadał później dekret generalnego dzierżawcy, przez pamięć poległego na polu bitwy korneta.
 Ten finansista, galant zajęty szaradami, madrygałami, bukietami Chlorydy, żył w wielkim świecie, obracał się w kółku księcia de Nivemois i czuł się w obowiązku pociągnąć ze szlachtą na wygnanie; ale był na tyle przezorny iż uniósł z sobą kapitały. Toteż, bogaty emigrant wspomógł wówczas niejeden dom magnacki. Zmęczony tułaczką, a może pożyczaniem, wrócił w 1800 do Sancerre, i odkupił La Baudraye. Odruch ten miłości własnej i próżności szlacheckiej zrozumiały był u wnuka ławnika, ale, za Konsulatu, miał on o tyle mniej przyszłości, iż ex-dzierżawca generalny mało liczył na swego spadkobiercę co do utrwalenia rodu La Baudraye. Jan Atanazy Polidor Milaud de La Baudraye, jedyne dziecko finansisty, więcej niż wątłe od urodzenia, był widomym owocem krwi wcześnie wyczerpanej przez nadmierne użycie właściwe ludziom bogatym, którzy żenią się na progu przedwczesnej starości i tem w końcu doprowadzają wyższe klasy do zwyrodnienia. Podczas emigracji, pani de La Baudraye, panienka bez majątku, poślubiona dla swego szlachectwa,