Strona:PL Balzac - Pierwsze kroki; Msza Ateusza.djvu/243

najmniejszy zdrajca to jeszcze ten, który podchodzi wprost aby wygarnąć do ciebie z pistoletu. Masz dość talentu, drogi chłopcze, aby poznać niebawem straszliwą nieustanną bitwą, jaką miernota wydaje niepospolitemu człowiekowi. Jeżeli przegrasz jednego wieczora dwadzieścia piąć ludwików, jutro okrzyczą cię że jesteś graczem, i najlepsi przyjaciele ogłoszą żeś przegrał w wilję dwadzieścia pięć tysięcy franków. Niech cię głowa boli, będziesz uchodził za warjata. Uniesiesz sią, powiedzą że nie potrafisz żyć z ludźmi. Jeżeli, aby się oprzeć temu bataljonowi karłów, zbierzesz w sobie wszystkie siły, przyjaciele powiedzą, że chcesz wszystko pożreć, że masz pretensją panować, tyranizować. Słowem, przymioty twoje zmienią się w wady, każda wada stanie się występkiem, a cnota zbrodnią. Jeżeli ocaliłeś kogo, powiedzą, żeś go zabił; jeśli chory wyjdzie, orzekną żeś dla teraźniejszości poświęcił jego przyszłość; jeżeli nie umarł, umrze. Zachwiej się, padniesz! Wynaleź cokolwiek, upominaj się o swoje prawa, staniesz się karjerowiczem, filutem który nie chce dopuścić młodych. Tak, mój drogi, o ile nie wierzę w Boga, jeszcze mniej wierzę w człowieka. Czy nie znasz Despleina zupełnie innego niż ten Desplein, na którego każdy wymyśla? Ale nie poruszajmy tego błota. Zatem, mieszkałem w tym domu; pracowałem aby przebyć pierwszy egzamin, a nie miałem szeląga. Rozumiesz! doszedłem do tej ostateczności, w której człowiek powiada sobie: Zaciągną się do wojska! Miałem nadzieję.