Strona:PL Balzac - Podróż do Polski.djvu/90

jedynie ubolewać i poddać się mu. Nie pisałem nic matce o tych zgryzotach; nadto je powiększyła, komplikując moje położenie listem, w którym pierwszy raz pisze do mnie przez „vous“!... Chyba nie wiedziałaś o tem, bo byłabyś zapobiegła, ty, taka dobra, taka pojednawcza! W okolicznościach, w jakich się znajdują, to było fatalne. Pisać do mnie list, z którego dla ludzi logicznych musi wynikać albo zły syn, albo matka o charakterze trudnym, drażliwym etc. Przytem to był list matki do piętnastoletniego chłopca, który coś zbroił... I przy tem wszystkiem, matka oddana jest cała moim sprawom, zastępuje mnie, zasługuje na same pochwały, i ja ją czczę!
 Jest prawie pewne, że wrócę tak jak wyjechałem; gdyby nie stan Galicji, który budzi niepokoje, już byłbym w drodze. Ten list tak nie w porę, w którym mama nietylko nie mówi mi czulszego słowa, ale kończy oświadczeniem iż uzależnia swoją czułość od mego postępowania (matka, która może kochać albo nie kochać takiego syna jak ja; siedemdziesiąt dwa lata z jednej strony, pięćdziesiąt z drugiej!), przybył w chwiLi, gdy ja wychwalałem pomoc mojej matki, gdy mówiłem jaka jest rachunkowa, ile trudów sobie zadaje w swoim wieku etc., etc.
 Wreszcie udało mi się wytłumaczyć hrabinie, że trzeba aby matka miała służącą w Suresnes, że trzeba się nią zająć, stworzyć jej szczęśliwą starość, kiedy przyszedł ten mroźny podmuch w formie jej listu, w dWa miesiące po wymówce, jaką zrobiłem matce, a ty wiesz czy była usprawiedliwiona!... Cośmy tu przeszli niepokoju przez cały wielki miesiąc! Ja nie byłem niespokojny, ale czy mogłem zapobiec domysłom osoby niesłychanie ostrożnej, nawet nieufnej, i której to wyłącznie dotyczyło! Odgadłem jak się to wszystko działo, tak jakbym patrzał na to. Wreszcie, gdy ja piszę do niej całe tomy, mama skarży się że do niej nie piszę; co Więcej narzuca mi obowiązek pisania do moich siostrzenic i odpisywania na ich listy, co jest wywróceniem zasadniczych praw rodziny; a trzeba abyś wiedziała czem są osoby u których ba-