Trójcy przenajświętszej, Bogu naszemu po wszystkie wieki. Amen.
Na polskiej Warmji tylko w Bartęgu zaprowadzono to bractwo niedzieli XIV po Świątkach, a w poniedziałek po niej Mszę z odpustem sabatinum, stąd tak wielka frekwencja.
Pięć niedziel bractwa są; szósta po Świątkach, czwarta w październiku, druga po Trzech Królach, czwarta w poście i niedziela przed Wniebowstąpieniem Pańskiem, w których różnych odpustów się dostępuje za siebie i za dusze w czyścu — a odpust zupełny w dzień wstąpienia do bractwa i w godzinę śmierci.
Najwięcej się przyczynił do rozpowszechnienia tego odpustu w Bartęgu X. Tomasz Grem 1776 do 1810, później kanonik przy kolegjacie w Gutsztacie.
Za jego staraniem Ojciec św. Pius VI. nadał Bractwu odpowiednie odpusty i przywileje dla Bartęga 14. 2. 1780.
Uprzywilejowany ołtarz Opatrzności Boskiej w Bartęgu po stronie ewangelji zbudowany przez tegoż proboszcza z francuskiego drzewa orzechowego jak ołtarze w Świętolipce, mieści w środku cudowny stary obraz: wzruszające oko Boskie w trójkącie między jasnemi strzałami i 4 aniołami z napisem polskim u góry: „Bóg patrzy i opatruje“, u dołu: „Bóg patrzy i opatrzy“.
W starej księdze Bractwa zapisany jest X. biskup Szembek, wielu kanoników, księży i świeckich ludzi za członków.
Największy konkurs odpustowy był po pierwszych misjach, urządzonych przez OO. Jezuitów na Warmji przeciw piciu gorzałki po roku 1850 za czasów plebana X. Franciszka Kwaśniewskiego, ongi kapelana na dwornego i tłumacza pieśni misyjnej: Seelig, himmlisch ist das Leben, życie już błogosławione (1850—83).
W r. 1917 podczas wojny światowej odnowiono za plebana X. Otona Langkała to bractwo i na nowo zapisano do dziś przeszło 2000 członków z pośród szeregów księży i pobożnego ludu.
Z parafii bartęskiej pochodzi sporo zakonnic, zakonników i księży, jak:
Strona:PL Barczewski - Kiermasy na Warmji.djvu/124
Ta strona została przepisana.
