Strona:PL Barczewski - Kiermasy na Warmji.djvu/9

„polnische Strasse“ na Wielbark, Szczytno, Dźwierzuty, Biskupiec, Biesowo, Lutry, Bysztynek, Barsztyn, Iławkę (Pr. Eylau) — do Królewca (Kӧnigsberg).
 Podobne trakty istnieją od dawna do Swiętolipki, a od r. 1877 otwierają się nowe do Gietrzwałdu, dokąd biegnie oprócz Warmjan pojedynczo i w kompanjach stroskana ludność z Kongresówki i całej Polski. Do Swiętolipki urządzone są i ustalone od dawna pielgrzymki do Najśw. Panny z poszczególnych parafji z kapłanem na czele. Dzieje się to zwykle lutową porą około uroczystości Piotra-Pawła i Nawiedzenia Najświętszej Marji Panny. Olsztyńska kompania idzie rocznie traktem przez Nikielkowo, Lęgajny, Wartembork, Ruszajny, Debrąg, Kramarowo, przy Katrejnach i Marcinkowie Nowem przez Rydbach, Biskupiec, przy Węgoju, Stryjewie, Dębowie, przez Bęś, Kabiny, Sąpławki, Szowejdy, Robajny do Świętolipki.
 Nowszych traktów, które wprawdzie z innej powstały intencji i w inny zbudowane sposób, liczy mała Warmja aż sześć. Są to koleje żelazne: a) toruńsko-wystrucka, przerzynająca cały kraik nasz wzdłuż ze stacjami: Biesal (Biesellen) na Mazurach, (2 kilometry od granicy warmijskiej, 4 od Gietrzwałdu), Zamajsdorf (Hermsdorf), Olsztyn (Allenstein) Lęgajny, Wartembork, Gipsowo (Wieps), Rotflis przy Biskupcu i Bergental; b) malborsko-olsztyńska ze stacjami warmijskiemi: Giemry, Wołowno, Jonkowo, Gietkowo, Olsztyn; — c) krolewiecko-olsztyńska ze stacjami: Buchwałd, Gietkowo, Olsztyn; d) olsztyńsko-łecka ze stacjami: Olsztyn, Klewki, Marcinkowo; e) olsztyńsko-niborska przez Bartąg, Stawigudę, Gryźliny; f) kolej Cynty — Rudzianne przez Zybork, Zerbuń (Sauerbaum), Rotflis, Biskupiec, zkąd jedna odnoga na Dąbrówkę do Ządzborka, druga na Rudziski, Kobułty, Dzwierzuty do Szczytna (Ortelsburg).
 W skład zaś djecezji warmijskiej (Bistum Ermland) wchodzą oprócz: a) polskiej Warmji, b) niemiecka Warmja z 6 dekanatami, 3 powiatami, reszelskim (oprócz Biskupca), licparskim (Heilsberg [Licbarg, Licperk] nad Łyną, z dużym a pięknym zam-