datnić jej szczerą miłość tego obowiązku. Och, jakąż broń ukuto z tej lekkiej intryżki, aby nas obwinić o nieskromność! Uznajecie w tragedji, że wszystkie królowe, księżniczki żywią płomienne namiętności i zwalczają je, mniej lub więcej skutecznie; ale nie znosicie, aby w komedji pospolita kobieta walczyła przeciw najlżejszej słabości! O, przemożny wpływie afisza! pewny i odpowiedzialny sądzie! skoro odmieniono rodzaj, ganicie tutaj to samo, czemuście tam przyklaskiwali. A przecie w obu wypadkach zasada jest ta sama: niema cnoty bez ofiary.
Ośmielam się apelować do was, młode nieszczęśnice, które zły los przykuł do Almawiwów? Czy zawsze odróżniłybyście waszą cnotę od waszych udręczeń, gdyby jakaś niewczesna sympatja, zbyt skwapliwie kusząc się je rozprószyć, nie ostrzegła was, iż pora do walki w obronie tej cnoty? Ból jej że straciła serce męża, nie to nas wzrusza; żal tak osobisty nie może być jeszcze cnotą. Co nam się podoba w hrabinie, to że widzimy ją w otwartej walce, tak przeciw rodzącej się skłonności, jak przeciw słusznej urazie. Wysiłki, jakich dokłada aby odzyskać niewiernego męża, oświetlają najkorzystniej podwójną ofiarę, jaką czyni ze swej skłonności i ze swego gniewu; nie trzeba się zastanawiać ani chwili aby przyklasnąć jej tryumfowi; jest ona wzorem cnoty, chwałą swej płci a rozkoszą naszej.
Jeśli ta filozofja uczciwości scenicznej, jeśli ta tryumfalna zasada obyczajności teatralnej, nie uderzyła naszych sędziów na przedstawieniu, próżno siliłbym się tutaj rozwijać jej konsekwencje. Stronniczy trybunał nie słucha obwinionego którego zgóry chce zgubić; mojej zaś hrabiny nie postawiono przed sąd całego narodu: sądzi ją jedynie komisja.
Lekki zarys jej miłego charakteru można było oglądać w uroczej sztuce Na szczęście. Rodząca się skłonność młodej kobiety do kuzynka swego, oficera, nie wydaje się naganna nikomu, mimo że przebieg pozwalał się domyślać, iż wieczór skończyłby się może inaczej, gdyby mąż nie był wrócił, jak powiada autor, na szczę-
Strona:PL Beaumarchais - Wesele Figara.djvu/031
Ta strona została uwierzytelniona.