Strona:PL Bellamy - Z przeszłości 2000-1887 r.pdf/118

 Gdym przy śniadaniu opowiadał to gospodarzowi mojemu, objaśnił mnie, że melodyje poranne zawsze są charakteru podniecającego i wesołego.
 — Ale, ale... — rzekłem — kiedy już mówimy o Hiszpanii, przypominam sobie, żem wcale nie zapytywał pana o Europę... Czy społeczeństwa starego świata również zostały przekształcone?
 — Tak... — odpowiedział dr. Leete. — Wielkie narody Europy, jak również Australija, Meksyk i część Ameryki północnej przedstawiają teraz rzeczypospolite przemysłowe na wzór Stanów Zjednoczonych, które były przodownikiem w tej ewolucyi. Rodzaj federacyi łączy dziś świat cały i zapewnia pokój pomiędzy narodami. Rada międzynarodowa zajmuje się wymianą wzajemną pomiędzy związkowymi krajami oraz podnoszeniem na wyższy poziom ras zacofanych, każdy jednak naród w obrębie swego obszaru posiada zupełny samorząd...
 — Jakże dokonywa się wymiana bez pieniędzy?.. Rozumiem, że wewnątrz kraju można się jeszcze obyć, bez nich, są one jednak niezbędne do prowadzenia interesów z innymi narodami.
 — O nie, pieniądze są równie zbyteczne w naszych wewnętrznych, jak i zewnętrznych stosunkach. Kiedy handel zewnętrzny prowadziły przedsiębiorstwa prywatne, wówczas potrzebowano pieniędzy nieodzownie, aby sprostać różnorodności i zawiłości dokonywanych transakcyj; ale dzisiaj jednostkami, spełniającymi tę funkcyję, są narody. W ten sposób istnieje tylko jakichś kilkunastu kupców na świecie, ponieważ zaś nad sprawami ich czuwa rada międzynarodowa więc do regulowania tego wszystkiego wystarcza jak najzupełniej system ksiąg rachunkowych. Każdy naród posiada „biuro wymiany zagranicznej“, kierujące jego handlem. Tak np.