Strona:PL Bolesław Prus - Nowele, opowiadania 03.djvu/037

 — Znam ja się na tem! — mówiła gospodyni. — Służyłam za dziewkę u gumiennego w miasteczku, u Macieja, co to w dwunastym roku chodził z Francuzem. Ten ci się nam naopowiadał, niby Maciej... Mówię wam, nieraz stało drugiego wojska jak lasu, a przyszedł Francuz, ino się zamajtnął, i już niema tamtych. Leżeli, gadał Maciej, jak snopy, kiedy się wóz wywróci.
 — Jezu! Jezu! — szepnęła jedna z dziewcząt,
 — I już się nie podnieśli, kiedy tak leżeli? — spytała Łukaszowa.
 — Jakże się mieli podnosić, kiedy byli poprzetrącani? — odparła kucharka.
 Niańka westchnęła.
 — Dużo ludzi zmarniało bez te wojny! — rzekła.
 — A tera musi zepsuje się najwięcej — zakonkludowała kucharka. — Maciej powiadał, że — jak Francuz idzie sam, to jest cała bieda, ale jak idzie z naszymi, to jest dwie biedy.
 W saloniku byli goście. Przez uchylone drzwi sypialni zobaczyłem pana Dobrzańskiego, pana burmistrza i księdza proboszcza. Byli zajęci gwałtowną rozprawą, i właśnie zagniewany pan burmistrz wołał:
 — Głupstwo jest porywać się z takiemi siłami... Gdybyśmy mieli choć ze sto tysięcy wojska, sam poszedłbym pierwszy... Ale tak...
 — No, Francuzi znajdą więcej — wtrącił proboszcz.
 — Znajdą dla siebie, nie dla nas...
 Pan Dobrzański śmiał się.
 — Ja wiedziałem — rzekł, trzęsąc ręką — że pan prezydent jesteś czerwony — przy krupniku. Ale w razie wojny, będziesz miał tylko czerwony kołnierz...
 — Co mi pan tu pleciesz? — wrzasnął prezydent, uderzając w stół obu rękami. — Chyba zwarjowaliby Francuzi, gdyby nam chcieli pomagać.
 — Pan jużeś zwarjował... — uśmiechnął się nauczyciel.