Strona:PL Bolesław Prus - Opowiadania wieczorne.djvu/273

 Opowiadania wieczorne, które ukazały się w r. 1895 nakładem księgami Teodora Paprockiego i Ski, zawierają trzy utwory wczesnej daty, cztery zaś, pochodzące ze znacznie późniejszego okresu twórczości Prusa. Do wczesnych należą: Pałac i rudera, drukowane w „Gazecie Polskiej“ r. 1875, od Nr. 194 (w r. 1877 utwór ten wyszedł oddzielnie w wydaniu książkowem, nakładem Gebethnera i Wolffa), następnie Sen Jakóba, który w tymże 1875 r. ukazał się w „Kurjerze Warszawskim“ (Nr. 54 i 55), wreszcie o kilka lat późniejszy jest Nawrócony, gdyż pojawił się w „Kalendarzu humorystycznym illustrowanym Muchy dla porządnych ludzi“ na rok 1881. Drugą grupę stanowi przedewszystkiem nowela Z legend dawnego Egiptu, którą znajdujemy w zbiorowem wydawnictwie, dodanem w r. 1888 jako premjum do noworocznych numerów „Tygodnika Illustrowanego“ i „Kurjera Codziennego“, dalej z roku 1890 pochodzi Sen („Kurjer Codzienny“ od Nr. 355), następnie rok 1891 przynosi Z żywotów świętych („Kurjer Codzienny“ od Nr. 355) i wreszcie rok 1892 daje „obrazek“ Pojednani („Tygodnik Illustrowany“ od Nr. 1).
 Należy zaznaczyć, że nagłówek: „Opowiadania wieczorne“ nie po raz pierwszy zjawia się w twórczości Prusa; pod tym tytułem w r. 1878 rozpoczął Prus w „Kurjerze Warszawskim“ druk cyklu opowiadań, z których ukazały się dwa: Szkatułka babki (1878) i Straszna noc (1879). Utwory te, jak widać, do Opowiadań wieczornych, wydanych w książce, nie weszły.
 W Opowiadaniach wieczornych nie dostrzegamy żadnych zmian tekstowych wydawców; pewne odchylenia od języka Prusa tłumaczą się poprawkami, dokonanemi już przez redakcje czasopism, w których początkowo poszczególne utwory były drukowane. W wypadkach niewątpliwych przywracaliśmy tekstowi jego brzmienie właściwe.