Strona:PL Bolesław Prus - Pierwsze opowiadania.djvu/126

bliższy zaś przyjaciel, Żalińaki, który prowadził maszynę parową (człowiek otyły i prędki), rzekł raz do Gosławskiego:
 — Cóż ty Kazik, u djabła, tak podlizujesz się staremu i innym psujesz interes!... Kiedy wczoraj poszło do niego kilku skarżyć się, że zarobki są za małe, to im powiedział: „Róbcie jak Goslawski, to wam ale wystarczy.“
 Gosławski tłomaczył się:
 — Mój kochany! — mówił. — Żona mi była chorą, po doktora musiałem trzy razy posyłać do miasta i płacić mu po dwa ruble; inne wydatki także były spore. Chciałbym odbić co się da, bo przecież idę na swój chleb. A że jeszcze ten kundel zniżył zapłatę, więc cóż mam robić?... Muszę orać do czasu, choć mnie i w piersiach kole i w głowie się kręci.
 — Bah! — wtrącił Żaliński — odbijesz to na czeladzi w swoim warsztacie.
 Gosławski machnął ręką.
 — Ja nie chcę korzystać z cudzej krzywdy. Nie dam swego, ale i nie zabiorę cudzego.
 I wziął się znowu do roboty, która go tak już wyczerpywała, że czasami myśli zebrać nie mógł.
 Byle doczekać własnego chleba, a wtedy o wszystkiem się zapomni!
 Praca jednak była za ciężka. Można zdobywać utrzymanie dla kilku osób, można część sił zamieniać na oszczędności dla jutra. Ale żywić rodzinę, oszczędzać, odzyskiwać poniesione wydatki na słabość żony, i wkońcu — płacić za podróże młodego Adlera, to przechodziło siły zwyczajnego człowieka. Gosławski czerpał już z kapitału zdrowia. Schudł, pobladł, zesmutniał. Czasami, oblany potem, zwieszał ręce na śrubsztaku i dziwił się, że w myśli jego, tak zwykle pełnej ruchu i kombinacyj, dziś jest ciemno i pusto. Może ustałby w pracy, gdyby wśród owych ciemności nie czytał ognistego szyldu z napisem: „Mechaniczny warsztat Gosławskiego!“
 Dalej!... już tylko trzy miesiące.