ustalić wyborców, ale tych którzy mogli być wybrani; zostawiając każdemu obywatelowi prawo wyboru, ustanowił, aby sędziów można było wybierać ze wszystkich klas, innych natomiast urzędników jedynie z trzech pierwszych, gdzie znajdowali się zamożni obywatele.
Podział tych, którzy mają prawo głosowania, jest tedy, w rzeczypospolitej, zasadniczem prawem; drugiem zasadniczem prawem jest sposób oddawania głosu.
Wybór losem zgodny jest z naturą demokracji; wybór przez właściwe głosowanie — arystokracji.
Losowanie, jest to sposób wyboru, który nikogo nie uraża; zostawia każdemu obywatelowi usprawiedliwioną nadzieję służenia ojczyźnie.
Ale, ponieważ wybór taki jest z natury swojej ułomny, wielcy prawodawcy wysilali całą bystrość w miarkowaniu go i poprawianiu.
Solon postanowił w Atenach, że będzie się mianowało z wyboru wszelkie godności wojskowe, senatorowie zaś i sędziowie będą wybierani losem.
Nakazał, aby dawano z wyboru te urzędy obywatelskie, które wymagały wielkich wydatków, inne zaś aby nadawano losem.
Ale, dla poprawienia losu, ustanowił, iż wolno wybierać jedynie z pośród tych którzy się zgłoszą; aby ten na kogo padnie wybór poddany był zbadaniu przez sędziów[1] i aby każdy mógł go oskarżyć iż jest niegodzien: było to więc coś pośredniego między losem a wyborem. Po skończonym okresie urzędowania, urzędnik musiał się poddać nowemu sądowi co do sposobu w jaki sprawował swą władzę. Ludzie niezdatni musieli tedy niechętnie zgłaszać się do losowania.
Prawo, stanowiące o sposobie oddawania głosów, jest również zasadniczem prawem w demokratycznym ustroju. Jestto wielkie zagadnienie, czy głosowanie powinno
- ↑ Patrz mowa Demostenesa De Falsa legat., i przeciw Timarchowi.
