Naco służy piękność kobiet? Byleby kobieta była, z punktu widzenia lekarskiego, dobrze zbudowana i zdolna rodzić dzieci, zawsze będzie dość dobrą dla pp. ekonomistów.
Na co muzyka? malarstwo? Któż byłby na tyle szalony, aby wyżej stawiać Mozarta niż p. Carrel, a Michała Anioła niż wynalazcę białej musztardy?
Prawdziwie piękne jest jedynie to, co nie może przydać się na nic; wszystko co użyteczne jest brzydkie, ponieważ jest wyrazem jakiejś potrzeby, a potrzeby ludzi są plugawe i wstrętne, jak ich biedna i ułomna natura. Najużyteczniejszem miejscem w domu jest wychodek.
| · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · | · |
...Jeden Karol X zrozumiał dobrze kwestję. Zarządzając zniesienie dzienników, oddawał wielką usługę sztukom i cywilizacji. Dzienniki są rodzajem faktorów i stręczycieli, którzy się wciskają między artystę a publiczność, między króla a lud. Wiadomo, jak piękne rzeczy z tego wynikły. Te nieustanne naszczekiwania głuszą inspirację i sieją taką nieufność w sercach i umysłach, że nikt nie śmie się zawierzyć ani poecie ani rządowi; co sprawia, iż królewskość i poezja, te dwie największe rzeczy w świecie stają się niemożliwe, ku wielkiej klęsce ludów, poświęcających swoje szczęście dla nędznej przyjemności czytania co rano paru świstków lichego papieru, zaczernionych lichym atramentem i lichszym jeszcze stylem. Nie było krytyków sztuki za Juljusza II-go; nie znam feljetonu o Danielu de Volterre, Sebastjanie del Piombo, Michale Aniele, Rafaelu, ani o Ghilbertim delle Porte, ani o Benwenucie Cellinim; a mimo to, sądzę, że, jak na ludzi którzy nie posiadali dzienników, którzy nie znali ani słowa sztuka ani słowa artystyczny, mieli dosyć sobie talentu i nie najgorzej wywiązywali się z rzemiosła. Czytanie dzienników przeszkadza aby mogli istnieć prawdziwi uczeni i prawdziwi artyści; jestto rodzaj codziennej rozpusty, która spra-
