Mówię: artysty; i to pojęcie jest poniekąd niedawną zdobyczą; wspólność wszystkich sztuk, współżycie pod jednym dachem poezji, muzyki, malarstwa, stwarzające atmosferę cyganerji artystycznej, cechuje ten nowy Renesans sztuki, jakim jest początek XIX w. we Francji.
Poetą tego świata jest Murger. Urodzony w r. 1822 w Paryżu, straciwszy młodo matkę, zaniedbany przez ojca, ugania jako adwokacki chłopiec do posyłek po bruku paryskim; w tych warunkach zdobywa sam wykształcenie, uczy się łaciny, tłumaczy Horacego, Wergiljusza. Opętany literaturą, wchodzi między takich jak on nędzarzy, tworząc wraz nimi kółko t. zw. Wodopijów (Buveurs d’eau) i pracując wytrwale w najniewdzięczniejszej, pod względem materjalnym, ze sztuk, w poezji. Ta epoka, dosłownie głodowa, przeplatana częstemi pobytami w szpitalu, zrujnowała na zawsze zdrowie Murgera i stała się przyczyną przedwczesnej jego śmierci. Z czasem porzucił Murger wiersze dla prozy, rozsypując perełki fantazji i dowcipu w pokątnych i nietrwałych dziennikach. W ten sposób pojawiły się, w luźnych fejletonach, Sceny z życia Cyganerji, przynosząc autorowi po 15 fr. od sztuki. Dopiero jednak powodzenie komedji pod takimże tytułem, którą, wspólnie z Teodorem Barrière, wykroił ze swego utworu, położyło kres codziennym troskom materjalnym Murgera i dało mu większą swobodę tworzenia. I, jakby na ironję, nigdy pióro jego nie odnalazło już tej swobody i wdzięku, jaką ma w owych Scenach, w których pisarz własną najcięższą dolę przetopił na poezję. Umiera, licząc niespełna 39 lat, w r. 1861.
Cyganerja stała się pierwowzorem całej literatury, osnutej dokoła życia artystów; żaden jednak z tych licznych utworów nie zdoła zatrzeć pełnego świeżości sentymentu, jakie zostawia po sobie murgerowski pierwowzór.
Strona:PL Boy - Antologia literatury francuskiej.djvu/526
Ta strona została uwierzytelniona.
