telnych jego czytelników odważnie przypisało Beatryczy wszystkie te znaczenia szczytne, wszelkie te zamiary podniosłe, które musiały być szczeblami w rozwoju duchowym Alighierego. Peladan mówi: Beatrice z Nowego życia to kobieta lub piękność, Beatrice z Komedyi Boskiej to święta [1] — z Biesiady zaś to Diotyma, objawicielka tajników świętych, albo filozofia. [2]
Jeszcze bardziej godna uwagi myśl d’Ancony, który mniema, że Beatrycze nie jest symbolem żadnej idei pojedyńczej, a więc ani filozofii, ani teologii, lecz widomym kształtem i symbolem idei wogóle. Jako taka rozwiązuje ona wszelkie wątpliwości i zawikłania, jako taka łączy w sobie, wszystko: wiarę i naukę, filozofię i teologię, ziemię i Niebo, Boskość i człowieczeństwo; stąd wniosek, że Vita Nuova, Convivio i Comedia związane są z sobą jakoby łańcuchem. Beatrycze jest w pierwszej tak odmalowana, ażeby mogła się stać z czasem Beatryczą Komedyi. Między dziewczęciem, które młody Dante widział nagiem w objęciach Amora, a niewiastą, której chwałę śpiewają anieli, jako mystycznej oblubienicy, uwieńczonej gałązką oliwną, odzianej w barwy wiary, miłości i nadziei — zachodzi wprawdzie różnica, lecz mimo to Beatrycze jest zawsze ta sama. Poe-
- ↑ W rzeczy samej figuruje ona w Raju miedzy świętymi, dziwna tylko, że miedzy świętymi starego zakonu, nie zaś nowego:
. . . . W trzecim rzędzie siedzi
Jak sam to widzisz, Rachel z Beatrycze
Sara, Rebeka, Judyt i prababka
Śpiewaka, który, nad grzechami swemi
Bolejąc, wyrzekł: Zmiłuj się nademną.
(Mowa tu, oczywiście, o Królu Dawidzie. Raj XXXII). - ↑ Wstęp do francuskiego tłómaczenia sonetów Danta przez Gabryela Rossettiego La maison de vie (MDCCCLXXXVII).
