Strona:PL Chyliński Związek miast greckich Azji Mniejszej.djvu/6

Ta strona została uwierzytelniona.

stylowe stempla wskazują mniej więcej początek IV wieku. Wspólny znak i napis ΣΥΝ (συνμαχία lub συνμαχικὸν [νόμισμα][1] każą wnioskować o istnieniu jakiegoś związku miast. Nie mógł on istnieć równocześnie z władzą zwierzchniczą Aten; później zaś, do bitwy pod Knidos (394) miastami Azji Mniejszej opiekowała się Sparta: zdaniem Waddingtona to także wykluczało możność istnienia pomiędzy niemi odrębnego związku. Od r. 387 Efez i Knidos są pod panowaniem Persji. Pozostaje zatem okres czasu po r. 394, kiedy wolne od supremacji spartańskiej czy ateńskiej miasta musiały same się troszczyć o siebie i obronę swej niepodległości. Zawarło więc kilka miast sojusz polityczny a zarazem konwencję monetarną; trwał jednak ten związek czas krótki, bo już około r. 390 Efez, Samos i Knidos znowu zostały włączone przez Spartę do liczby jej sojuszników.
Przytoczone tu objaśnienia W. H. Waddingtona zostały z uznaniem przyjęte przez takie powagi w dziedzinie numizmatyki greckiej, jak Percy Gardner[2], B. V. Head[3], F. Imhoof-Blumer (l. l.), Ι. Ν. Σβορωνος[4], E. Babelon[5]; K. Regling (l. l.) zmodyfikował wywody Waddingtona o tyle, że okres trwania związku przedłużył do czasów pokoju Antalkidasa (387—6). Z pośród historyków większość przyjmuje objaśnienia Waddingtona[6]; K. J. Beloch ma jednak pogląd odmienny: jego zdaniem monety z serji Heraklesa Ofioktonosa były bite przez miasta, należące do związku, który powstał dopiero po r. 387 dla wspólnej obrony pod Persami[7].

Ciekawe spostrzeżenia nastręcza badanie stopy monet naszej

  1. Czy raczej nie συνμάχων?
  2. Samos and Samians coins, w The Numism. Chron. S. III vol. II (2882), p. 253—256, etc.
  3. On the chronological sequence of the coins of Ephesus, w The Numism. Chron. S. II vol. XX (1880), p. 85—173; A catalogue of the greek coins in the Br. Mus., Caria etc. (1897), LX; CIII—CIV; Hist. Num. 2 ed. (1911) p. 267, 573, 604, 616, 620, 638.
  4. W greckiem uzupełnionem tłumaczeniu Hist. Num. B. V. Heada (1898).
  5. Ostatnio: La politique monétaire d’Athènes, w Revue Numismatique S. IV vol. XVII (1913), 483—485.
  6. Naprzykład E. v. Stern w Geschichte der spartanischen und thebanischen Hegemonie, p. 247; A. Holm w Griechische Geschichte III, 54—57; W. Judeich w Kleinasiastische Studien p. 80 i 90 etc.
  7. Griechische Geschichte II, 216. Opinję K. J. Belocha podzielają E. Meyer (Geschichte d. Altert. V, 308 i 310, J. B. Bury (A history of Greece 1908, p. 533—4), i inni.