serji. Waddington określił ich wagę normalną na 11,50 gr. (maximum — 11,55 gr., lecz przeważnie 10,68 do 11,48 gr.) Tylko jedna moneta Samijska (w Paryżu), uważana za wielce podejrzaną zarówno przez Waddingtona jak przez P. Gardnera (l. l. 254), waży aż 17,042 gr.: jest to stater ateński ponownie odbity na stempel związku, niewiadomo tylko czy w starożytności, czy też za naszych czasów. Waddington nie określił stopy monet związkowych. Jakiś czas uważano je za didrachmy stopy perskiej (P. Gardner l. l.); prawidłowe objaśnienie zawdzięczamy B. V. Headowi (Num. Chr. 1880, l. l.): waga 11,50 gr., niedostateczna dla didrachmu aigineckiego a zbyt znaczna dla perskiego, odpowiada jedynie tridrachmom stopy rodyjskiej (11,475 gr. przy dr. = 3,825 gr.). Przypuszczenie B. V. Heada, że stopa rodyjska została wprowadzona w użycie dopiero od czasu synoikizmu trzech miast na Rodos (408—7), pozwoliło A. Holmowi (l. l.) utworzyć całą teorję numizmatyczno-historyczną: stopa rodyjska miała być ustalona specjalnie dla związku miast, o którym mowa; miała to być federacja politycznie zbliżona do Teb, i tak dalej. E. Babelon[1] ze swej strony dopatrzył się w στατη̑ρες ἐφέσιοι hieropojosów delijskich z r. 279[2] monet podobnych do serji „Heraklesa z wężami“. Szczęściem sam B. V. Head zauważył swoją omyłkę i zaznaczył później[3], że termin „stopa rodyjska“ jest zupełnie konwencyjny, oraz że jeszcze w V wieku na Chios bito pieniądze według tej stopy. Istotnie, tridrachm rodyjski odpowiada dwudrachmowemu staterowi egineckiemu o wadze minimalnej, t. j. najczęstszej, i dzięki temu mógł mieć łatwy zbyt i zastosowanie na wielu rynkach. Niedość na tem. Złoty dereikos perski był, jak wiadomo, równy co do ceny 20 siklom srebrnym po 5,57 gr., a więc 10 tridrachmów związkowych (mniej więcej 110—115 gr.) miało wartość prawie równą darejkowi (= 111,4 gr. w srebrze), w obrocie zaś handlowym zapewne odpowiadały mu w zupełności. Otóż znany jest piękny okaz statera złotego z mennicy lampsakeńskiej, który waży tyleż co darejkos perski, a zarazem ma znak „Heraklesa z wężami“, zupełnie identyczny z wybitym na srebrnych monetach związku, tylko bez napisu ΣΥΝ. Prawdopodobnie Lampsakos był też członkiem związku, chociaż dowieść tego na razie niepodobna.
Strona:PL Chyliński Związek miast greckich Azji Mniejszej.djvu/7
Ta strona została uwierzytelniona.
