potaniem; starałem się urwać rozmowę; kiedy się zaś przedłużała, kończyłem ją jakiemś ostrem słowem, które zwiastowało iż jestem gotów szukać zwady. W istocie, byłbym o wiele wolał pojedynkować się, niż podejmować dyskusję.
Eleonora spostrzegła niebawem wrogość opinji. Dwie krewniaczki pana de P***, które ów, całym swym wpływem, zmusił do utrzymywania z nią stosunków, zerwały obecnie z największym rozgłosem, szczęśliwe iż pod płaszczykiem surowych zasad mogą dać upust długo wstrzymywanej niechęci. Mężczyźni odwiedzali Eleonorę; ale w ton ich wkradał się pewien odcień poufałości, który świadczył, iż nie stało jej już potężnego protektora, ani też powagi uświęconego niemal związku. Jedni bywali u niej nadal, ponieważ, mówili, znają ją od niepamiętnych czasów; drudzy, ponieważ była jeszcze ładna, świeża zaś jej lekkomyślność obudziła w nich nadzieje, których nie silili się ukrywać. Każdy tłumaczył swoje z nią stosunki; to znany, każdy uważał iż wymagają one usprawiedliwienia. Tak więc nieszczęśliwa Eleonora osunęła się na zawsze w położenie, z którego całe życie pragnęła się wydostać. Wszystko spiknęło się, aby urażać jej dumę i ranić ambicję. Dezercja jednych była dla niej dowodem wzgardy; nadskakiwania drugich, objawem jakiejś ubliżającej nadziei. Samotność nękała ją, towarzystwo przyprawiało o rumieniec. Ach! bezwątpienia, powinienem był ją pocieszyć; powinienem był przycisnąć ją do serca, powiedzieć: „Żyjmy tylko dla siebie, zapomnijmy ludzi którzy nie umieją nas ocenić, znajdźmy szczęście jedynie we wzajemnym szacunku i miłości“. Próbowałem to; ale czyż uczucie które gaśnie można obudzić postanowieniem płynącem z obowiązku?
Oboje z Eleonorą maskowaliśmy się przed sobą. Nie śmiała zwierzyć mi swoich cierpień, wynikłych z poświęcenia, o którem wiedziała iż było przeciwne mym chęciom. Przyjąłem to poświęcenie: nie śmiałem skarżyć się na nieszczęście, które przewidywałem, a któremu nie miałem siły zapobiec. Zachowywaliśmy tedy mil-
Strona:PL Constant-Adolf.djvu/58
Ta strona została uwierzytelniona.
52
Benjamin Constant