Strona:PL Cwiklinski Padwa i Polska.djvu/13

Ta strona została uwierzytelniona.

wspierać na obczyźnie; z czasem ukonstytuowały się te związki jako jednostki administracyjne, przybrały charakter urzędowy. Na padewskim Uniwersytecie prawników było tych związków 21, jedenaście włoskich, a dziesięć cudzoziemskich; między ostatniemi pierwsze miejsce zajmowała nacja germańska, posiadająca największe przywileje, gdyż miała najwięcej członków, do 300, niekiedy zaś i więcej, aż do 500; drugie miejsce zajmowała nacja czeska, trzecie polska. Polacy jako liczniejsi od Czechów — którzy często zapisywali się do nacji niemieckiej — rościli pretensje do drugiego miejsca i wywalczyć je sobie usiłowali. W statutach, wydanych z współudziałem Polaków za rektoratu Jana Zamoyskiego w r. 1564, powiodło się porządek ten na ich korzyść zmienić, lecz to przestawienie trwale utrzymać się nie dało. Wśród artystów rozróżniano 7 nacyj: sześć cytramontańskich, a tylko jednę ultramontańską.
Między młodzieżą uniwersytecką istniały stronnictwa. Włosi dzielili się na dwie partje: wicentyńską i breściańską. Polacy sympatyzowali i łączyli się chętnie z wicentyńską, Niemcy z breściańską. Wybory podniecały umysły i wywoływały starcia. Atoli i przy innych sposobnościach wybuchały nieporozumienia i rozterki. Zwłaszcza między Polakami a Niemcami silny panował antagonizm: występowali przeciwko sobie z pobudek narodowych, a od czasu reformacji także z pobudek religijnych; polskie bowiem zrzeszenie było katolickie, pośród Niemców znajdowało się wielu protestantów. Niejednokrotnie też w w. XVI przychodziło między Polakami a Niemcami z