Strona:PL Cwiklinski Padwa i Polska.djvu/26

Fijałka, co się tyczy wieku XVI i XVII przez prof. Windakiewicza. Wypisy, dokonywane przez lat dziesięć przez spowiednika polskiego przy Bazylice Św. Antoniego w Padwie, O. Warchała z zakonu OO. Franciszkanów, nie doczekały się dotychczas wydania i, jak się zdaje, do publikacji nie zostały przysposobione.
 Zresztą wpływ zakładu naukowego w ogólności, czy profesorów poszczególnych na uczniów niełatwo da się uchwycić. Określenie miary wpływu tem bywa trudniejsze, że częstokroć brak dokładnych wiadomości o stosunku nauczyciela do uczniów i o przebiegu prac ich dalszych i o dalszej ich losów koleji.
 Jest się więc zmuszonym, szeregować same tylko szczegóły, a oględnie snuć z nich wnioski. Co do niektórych wybitnych Padewczyków naszych jesteśmy wprawdzie w lepszem nieco położeniu. Gruntowny znawca stosunków polsko-padewskich, prof. Windakiewicz, potrafił już przed laty trzydziestu z umiejętnie dobranych kamyczków mozajkowych zestawić nawet obraz dość pełny, przedstawiający wpływ szkoły wysokiej na umysłowość i kulturę polską w wieku XVI. Obraz ten wypadałoby — o ile to możliwe — rozszerzyć, cofając się wstecz ku czasom dawniejszym, a z drugiej strony posuwając się ku epoce nam bliższej, do wieków XVII i XVIII. Z tego późniejszego okresu zachowało się dużo materjału, i wydobyćby z niego można sporo przyczynków do ilustracji warunków i stosunków życia naszego. Obraz ten jednak, gdy go kto wykona, tak świetnym nie będzie jak obraz wieku XVI. W niniejszym szkicu wystarczy