Strona:PL Cwiklinski Padwa i Polska.djvu/39

między Polaki“, założonej w r. 1553 czy 1554 za inicjatywą Wojciecha Kryskiego; ta jednak nie miała długiego żywota.
 Założenie Stowarzyszenia odpowiadało rzeczywistej potrzebie. Było ono i „Bractwem“ i Bratnią pomocą i Czytelnią akademicką. Studenci płacili wkładki, czynili ofiary przejezdni. Zebrawszy kwoty znaczniejsze, postarali się studenci o to, by każdego tygodnia odprawiały się dwie msze święte w Bazylice wedle ich intencyj. Postanowiono zbudować grób wspólny i ołtarz Św. Stanisława. Wspierano niezamożnych rodaków. Zakupywano od czasu do czasu nieco książek.
 Lecz nie wszyscy konsyljarze, asesorowie i bibljotekarze pilnowali troskliwie swych obowiązków. Pożałowania godna niedbałość pojawia się w niektórych częściach Protokółów Zgromadzeń Nacji Polskiej, obejmujących lata 1592—1733; szeregu sprawozdań z posiedzeń brak zupełnie.
 W księdze wpisowej pod r. 1592 na miejscu pierwszem — nie w oryginalnym podpisie, lecz w kopji z r. 1605 — mieści się nazwisko Piotra Broniowskiego, ówczesnego konsyljarza nacji polskiej, który współrodaków na narady wezwał. W tymże roku wpisali się między innymi: Henryk Firlej, Zbigniew Lanckoroński z Brzezia, Jakób z Ostroroga, Krzysztof i Jerzy Zbarascy, wojewodzice bracławscy, Andrzej z Bnina Opaliński, wreszcie książę Mikołaj Krzysztofor Radziwiłł, przebywający z żoną na kuracji w Padwie. I w latach następnych, przez cały niemal wiek XVII zapisywało swe nazwiska wielu członków rodów znakomitych oraz osobistości, które dobiły się