Strona:PL Cwiklinski Zagadnienia Tukidydesowe.djvu/9

Ta strona została uwierzytelniona.

szych decenniach wieku bieżącego wzrosła pokaźnie literatura, dotycząca kwestii, która nas zajmuje, zabierali głos wybitni filologowie. Według starszeństw a pierwsze miejsce należałoby się Adolfowi Kirchhoffowi, znakomitemu helleniście i epigrafikowi; wszakże odnośna jego książka — zbiór rozpraw — wydana w r. 1885 wynikła ze studiów nad dokumentami, umieszczonymi w dziele Tukidydesa i nie znalazła w świecie naukowym tego rozgłosu, jakiego by spodziewać się należało[1].

Najwięcej rozpraw o specjalnych aporiach wydał począwszy od r. 1877 Wilamowitz-Möllendorff, i przyczynił się zarówno erudycją jak pomysłowością i zapałem w wysokim stopniu także do rozwinięcia teorii analitycznej[2]. On to wyraził się o Ullrichu, że „primus in Thucydide sapere ausus est“. Obszerne studium, poświęcone dziełu Tukidydesa w ogóle ogłosił w r. 1919 Edward Schwartz[3]; uczynił on niezaprzeczenie wiele trafnych spostrzeżeń i wywarł duży wpływ na badaczy, lecz różne jego wywody i kombinacje są zbyt śmiałe. Również w r. 1919 i w r. następnym pojawiły się dwie rozprawy prof. Pohlenza[4], który bystro wyjaśnia niektóre zawiłe kwestie. Wreszcie przy końcu ubiegłego dziesięciolecia, w roku 1929, zapisać należy drobną rozmiarami, ale cenną rozprawę Wolfganga Schadewaldta[5]; sprawił on tą publikacją duże wrażenie w świecie naukowym, wywodząc z ewolucji duchowej autora ewolucję jego dzieła. Możnaby nadto przytoczyć pokaźny zbiór prac innych specjalistów niemieckich; Niemcy bowiem prawie wyłącznie uprawiają studia na tym polu. Z Anglików zasługuje na wymienienie Grundy, który jest autorem obszernego studium o starożytnym mistrzu[6]. Będąc przede wszystkim historykiem, lepiej się Grundy wywiązał

  1. Kirchhoff A., Thukydides u. sein Urkundenmaterial, Berlin 1895.
  2. Wilamowitz, Thukydideslegende, Hermes XII; Curae Thucydideae, Index Schol. Gotting., sem . aest. 1885; Thukydideische Daten, Hermes XX; nadto rozpr. i artyk. w czasop. Hermes XXXV, XXXVII, XLIII; Berliner Stgsber. 1915, 1919; Plato II, str. 12—14.
  3. Schwartz, Über d. I B. des Thukyd., Rhein. Mus. XLI; das Geschichtswerk d. Thukyd. Bonn 1919.
  4. Pohlenz, Thukydidesstudien. t. I, II, III. Nachrichten der Kgl. Ges. d. Wiß, in Göttingen 1914, 1920.
  5. Schadewaldt, Die Geschichtschreibung d. Thukydides. Ein Versuch. Berlin 1929.
  6. Grundy, Thucydides and the history of his age. London 1911.