Strona:PL Cyceron - Sen Scypiona.pdf/78

 Klinias. — Bezwątpienia.
 Ateńczyk. — Jakież więc będzie określenie tego co nazywamy duszą? Może ono będzie inne jak to, któreśmy dopiero co wymienili „że dusza jest to istota posiadająca sama w sobie siłę ciągłego poruszania się (τήν δυναμένην αύτήν αύτην κινείν κίνησιν)”. Czy żądasz w tym względzie jakich dowodów?
 Klinias. — O nie! już dawno dowiedziono, że dusza jest najstarszą ze wszystkich istot (ψυχή τών πάντων πρεςβυτάτη), i że jest pierwiastkiem ruchu (γινομένη τε άρχή κινήσεως...)
 Ateńczyk. — A czyż nie trzeba przyznać, że dusza znajduje się we wszystkich ciałach poruszających się, iż także wprawia w ruch niebo?
 Klinias. — Tak jest. — (De leg. X.)
 Plato roztrząsając właściwym sobie sposobem wszystko to, co filozofja wyrzekła o duszy i jej bycie, doszedł do wniosku jej nieśmiertelności, na udowodnienie której, przytacza sześć argumentów. Otóż czwarty z nich opiera się na zasadzie samodzielnego poruszania się (το αύτο κινόυν), a ztąd wiecznego istnienia; bowiem to co samo w sobie ma siłę ciągłego działania, nie może przestać żyć. Cycero tak samo postępuje; najprzód stara się dowieść ważności ruchu, na zdobytych ztąd wnioskach opiera samodzielność duszy, wreszcie zakończa prawdą, że dusza sama w sobie ma siłę działania, przeto jest nieśmiertelną. „Quae si est una ex omnibus, quae se ipsa semper moveat, neque nata certe est, et aeterna est”. — Ob. Quaestion. Tuscul. I, 22—23. De Senectute, XXI. — Macrob. Com. in Som. Scip. II, 13.