Strona:PL Darwin - O powstawaniu gatunków.djvu/355

Ta strona została przepisana.

rozmaite prawidła i przepisy, których trzymają się najlepsi systematycy. Nie mamy narysowanych drzew rodowych, lecz zmuszeni jesteśmy dochodzić wspólności pochodzenia na zasadzie podobieństwa gatunków. Dlatego też wybieramy te cechy, które, o ile sądzić możemy, najmniej zostały zmodyfikowane zależnie od zewnętrznych warunków życia, na jakie każdy gatunek na nowo był wystawiony. Cecha może być bardzo nieznaczną, czy to wrodzony kąt szczęki dolnej, czy to sposób złożenia skrzydła owada, czy też uwłosienie lub upierzenie ciała, lecz jeśli tylko cecha ta zachowuje się u wielu i u różnych gatunków, u takich nawet, które posiadają bardzo niejednakowy sposób życia, otrzymuje ona wysoką wartość; albowiem możemy wytłómaczyć sobie obecność jej u form tak licznych i z tak różnemi sposobami życia tylko tem, że została odziedziczoną od wspólnego pnia. Możemy się tu pomylić co do pojedynczych punktów organizacyi; jeśli atoli pewne, jakkolwiek nieznaczne, cechy wspólnie przechodzą przez całą wielką grupę istot, mających jednakowy sposób życia, możemy być prawie przekonani na zasadzie teoryi rozwoju, że ta wspólność cech odziedziczoną została od wspólnego przodka. A wiemy, iż takie w zależności korrelatywnej pozostające lub nagromadzone cechy, wielką mają wagę klasyfikacyjną.
Możemy zrozumieć, dlaczego pewien gatunek lub też cała grupa gatunków różni się pod względem niektórych cech zasadniczych od krewnych swych a jednak może być śmiało wraz z nimi uklasyfikowaną. Można to uczynić i często też tak robiono, dopóki dostateczna ilość nieznacznych nawet cech zdradzała ukrytą łącznię wspólnego pochodzenia. Dwie formy mogą niemieć żadnej cechy wspólnej, jeśli jednak te formy krańcowe połączone są szeregiem grup pośrednich, musimy zaraz wnioskować o wspólnem ich pochodzeniu i umieścić je wszystkie w jednej klasie. Ponieważ cechy wielkiej wagi fizyologicznej, służące do utrzymania życia przy najrozmaitszych warunkach bytu. są zwykle najstalsze, przypisujemy im szczególną wartość; jeśli atoli te same organy w innej grupie lub w oddziale grupy bardzo się różnią, mniej je natychmiast cenimy przy klasyfikacyi.
Wkrótce zobaczymy, dlaczego cechy embryologiczne mają tak wielkie znaczenie klasyfikacyjne. Rozmieszczenie geograficzne może być z pożytkiem stosowane przy klasyfikacyi wielkich rodzajów, albowiem wszystkie gatunki tego samego rodzaju, zamieszkujące szczególną i odosobnioną okolicę, pochodzą według wszelkiego prawdopodobieństwa od tych samych rodziców.

Podobieństwa analogiczne.

Na zasadzie rozwiniętych powyżej poglądów łatwo zrozumieć, jak ważnem jest odróżnianie rzeczywistego pokrewieństwa od podobieństwa analogicznego, czyli wynikającego z przystosowania. Lamarck zwrócił pierwszy uwagę na tę różnicę, a Macleay i inni szczęśliwie poszli w jego ślady. Po