musi utrzymywać się w życiu; a powstałe w taki sposób modyfikacye zostaną odziedziczone w odpowiednim, dojrzałym prawie wieku. Młode nie będą przeto wcale, lub też będą nieznacznie tylko modyfikowane przez wpływ zwiększonego używania lub nieużywania.
W innych wypadkach kolejne stopnie przemiany mogą już występować w bardzo wczesnym okresie życia, lub też każdy taki stopień może być odziedziczany we wcześniejszym wieku, aniżeli w jaki powstał pierwotnie. W obu wypadkach młode zwierzę lub też zarodek (jak wykazały obserwacye nad gołębiem młynkiem krótkoczołowym) w zupełności będzie podobny do dorosłej formy rodzicielskiej. A przejawia się stale w niektórych całych grupach zwierzęcych, lub też tylko w pewnych podgrupach, jak np. u mątw, mięczaków lądowych, raków słodkowodnych, pająków, a w niektórych razach w wielkiej klasie owadów. Co się zaś tyczy ostatecznej przyczyny, dlaczego młode nie ulegają w tym wypadku przemianie, to można zauważyć, że wynika to z dwóch następujących powodów: po pierwsze ztąd, że młode, poczynając od bardzo wczesnego stopnia rozwoju, musiały same troszczyć się o zaspokojenie własnych potrzeb, powtóre zaś ztąd, że prowadziły ściśle taki sam sposób życia, jak rodzice ich: albowiem w takim razie byłoby koniecznem dla bytu gatunku, aby dziecko ulegało takiej samej modyfikacyi jak rodzice jego. Co się tyczy dalej dziwnego faktu, że tak liczne formy lądowe i słodkowodne nie odbywają przemian, podczas gdy morscy przedstawiciele tych samych grup ulegają różnym przeobrażeniom, to Fritz Müller zrobił przypuszczenie, iż proces długiej modyfikacyi i przystosowania zwierzęcia do życia na lądzie lub w wodzie słodkiej, zamiast do życia w morzu znacznie bywa uproszczony, skoro zwierzę nie przebiega w rozwoju swym stadyum larwy; albowiem nie jest to prawdopodobne, aby miejsca w naturze, odpowiadające tak larwom jak i stanom dojrzałym przy tak nowych i znacznie odmiennych sposobach życia, nie miały być zajmowane przez inne organizmy zupełnie, lub częściowo. W tym wypadku stopniowemu osiąganiu budowy dojrzałej w coraz wcześniejszym wieku sprzyjałby dobór naturalny, a wszelkie ślady dawniejszych przeobrażeń zupełnieby wreszcie zanikły.
Jeśli atoli z drugiej strony dla dziecka korzystnym jest sposób życia, cokolwiek różny od rodzicielskiego a tem samem i nieco odmienna także budowa, lub też gdy dla larw, które różnią się już od rodziców swych, korzystnem jest bardziej jeszcze wyróżnić się — w takim razie zgodnie z zasadą dziedziczności w odpowiednich okresach życia, młode zwierzę lub larwa coraz więcej różnić się może od rodziców swych aż do bardzo widocznego stopnia. Różnice w larwach mogą też być w związku korektywnym z kolejnemi stopniami rozwoju, tak że larwa na pierwszym swym stopniu różnić się będzie znacznie od larwy na drugim stopniu, jak to się często zdarza u wielu zwierząt. Dorosłe także zwierzę może się przystosować do położenia i do zwyczajów, przy których stają się zbyteczne organy ruchu, zmysłów i inne, a w takim razie można ostatnią ich przemianę uważać za wsteczną.
Strona:PL Darwin - O powstawaniu gatunków.djvu/374
Ta strona została przepisana.